Mỹ tăng tốc hiện đại hóa tên lửa hành trình hạt nhân
Mỹ vừa hoàn tất một cấu phần quan trọng trong chế tạo tên lửa hành trình hạt nhân mới, sớm hơn 18 tháng so với kế hoạch.
Cơ quan Quản lý An ninh Hạt nhân Quốc gia Mỹ (NNSA) cho biết, họ đã hoàn thành một cấu phần quan trọng trong chế tạo vũ khí hạt nhân sớm hơn 18 tháng so với kế hoạch.
Đây được xem là một cột mốc hiếm hoi đến sớm trong nỗ lực hiện đại hóa kho vũ khí hạt nhân Mỹ vốn đã già cỗi sau nhiều thập kỷ.

Theo thông báo, đơn vị sản xuất đầu tiên của “canned subassembly” (CSA) thuộc chương trình kéo dài vòng đời đầu đạn W80-4 đã chính thức được hoàn thiện và nghiệm thu tại Tổ hợp An ninh Quốc gia Y-12 ở Oak Ridge, bang Tennessee.
CSA là thành phần tạo nên giai đoạn thứ hai của vũ khí nhiệt hạch hai tầng – bộ phận có vai trò khuếch đại đáng kể sức nổ cuối cùng của đầu đạn. Việc Mỹ hoàn thiện sớm subassembly này được đánh giá là bước đi quan trọng trong bối cảnh môi trường an ninh toàn cầu trở nên phức tạp và nhiều hệ thống vũ khí thời Chiến tranh Lạnh đang chạm ngưỡng tuổi thọ.
Hoàn thiện CSA cho đầu đạn W80-4
Lễ đánh dấu sự kiện được tổ chức ngày 22/9 với sự tham dự của Thứ trưởng Năng lượng Mỹ James P. Danly. Các quan chức nhấn mạnh việc hoàn thành trước hạn là một phần trong chiến lược tăng tốc hiện đại hóa kho vũ khí hạt nhân để duy trì năng lực răn đe trong những thập niên tới.
Đầu đạn W80-4 là phiên bản nâng cấp sâu của W80, và sẽ trang bị cho tên lửa hành trình tầm xa thế hệ mới Long-Range Standoff (LRSO) của Không quân Mỹ, thay thế dòng Air Launched Cruise Missile (ALCM) đã hoạt động hơn 40 năm.
Dự kiến đầu đạn W80-4 hoàn chỉnh đầu tiên sẽ ra mắt vào năm 2027 - sớm hơn kế hoạch ban đầu của Không quân Mỹ.
Phòng thí nghiệm quốc gia Lawrence Livermore (LLNL), đơn vị chịu trách nhiệm thiết kế W80-4, đã phát triển toàn bộ bản vẽ vật lý và kỹ thuật mà Y-12 dùng để chế tạo CSA.
Phòng thí nghiệm cho biết cột mốc này phản ánh nhiều năm phối hợp chặt chẽ giữa các nhà khoa học, kỹ sư và đội ngũ sản xuất của nhiều cơ sở trên toàn nước Mỹ.
Tên lửa hành trình tầm xa mới và vai trò W80-4
Peter Raboin, quản lý chương trình W80-4 tại LLNL cho biết, thiết kế CSA yêu cầu độ chính xác vượt trội. Theo ông, nhiều cụm linh kiện được sản xuất tại các cơ sở khác nhau và khi chuyển đến nhà máy Pantex để lắp ráp cuối cùng, chúng phải khớp với nhau gần như hoàn hảo, sai số gần bằng không.
Để đạt được điều đó, các đội ngũ từ Lawrence Livermore và Y-12 đã làm việc sát cánh trong suốt quá trình, liên tục tinh chỉnh công cụ sản xuất, vật liệu và quy trình lắp ráp nhằm đảm bảo mỗi thành phần đều đạt chuẩn tuyệt đối và vận hành chính xác.

CSA cũng phải trải qua các thử nghiệm rung lắc, chấn động và môi trường nhiệt nghiêm ngặt để chứng minh khả năng chịu đựng trong lưu trữ, vận chuyển và hoạt động thực tế.
Theo Raboin thì, các kỹ sư của Livermore đã có mặt trực tiếp trên dây chuyền trong giai đoạn hoàn thiện để đánh giá chất lượng sản xuất theo thời gian thực, đồng thời đưa ra phê duyệt kỹ thuật với tốc độ nhanh hơn thông thường. Mức độ phối hợp hằng ngày chặt chẽ này, theo cả hai bên, chính là yếu tố quyết định giúp dự án về đích sớm.
Tên lửa hành trình LRSO là một trong những dự án hiện đại hóa quan trọng nhất của Không quân Mỹ. Nó được thiết kế để thay thế tên lửa hành trình phóng từ trên không (ALCM) - vốn đã phục vụ từ thập niên 1980 - và tiếp tục đóng vai trò là công cụ răn đe chiến lược linh hoạt, có khả năng tấn công tầm xa từ ngoài tầm phòng không đối phương.

Đầu đạn W80-4 sẽ là trái tim của hệ thống này. Việc bảo đảm đầu đạn đạt chuẩn, an toàn và tin cậy là yếu tố sống còn trong chiến lược răn đe hạt nhân của Mỹ.
Với sự xuất hiện của các đối thủ chiến lược mới, sự cạnh tranh trong năng lực răn đe hạt nhân ngày càng tăng và nhiều đầu đạn Mỹ đã gần 40–50 năm tuổi, chương trình nâng cấp như W80-4 được xem là trụ cột để duy trì ưu thế.
Mỹ đẩy nhanh hiện đại hóa kho vũ khí hạt nhân
Trong những năm gần đây, các nỗ lực hiện đại hóa hạt nhân của Mỹ liên tục bị phê bình vì chậm tiến độ và đội chi phí. Hầu hết đầu đạn ở Mỹ đều được sản xuất vào những năm 1970 và 1980, nay đòi hỏi cải tạo sâu để bảo đảm an toàn và duy trì khả năng hoạt động.
Do đó, việc hoàn thành sớm CSA cho W80-4 được NNSA mô tả là tín hiệu cho thấy các cải cách trong quy trình thiết kế, phê duyệt và sản xuất đang phát huy tác dụng.
David Hoagland, quyền Phó quản trị Chương trình Quốc phòng thuộc NNSA, nhấn mạnh rằng thành tựu này phản ánh nỗ lực cải tổ quy trình nhằm tăng tốc độ bàn giao các đầu đạn hiện đại, đáp ứng nhu cầu răn đe ngày càng cấp bách.
“Đây là ví dụ mới nhất cho thấy NNSA đang đẩy nhanh tiến độ cung cấp các đầu đạn được hiện đại hóa để phục vụ nhu cầu răn đe đang gia tăng,” Hoagland nói.
Việc hoàn tất subassembly đầu tiên cho W80-4 không chỉ là bước tiến kỹ thuật, mà còn gửi đi thông điệp rằng Mỹ đang tái khẳng định cam kết duy trì năng lực răn đe hạt nhân đáng tin cậy trong nhiều thập kỷ tới.
Trong bối cảnh cạnh tranh chiến lược giữa các cường quốc ngày càng gay gắt, kho vũ khí hạt nhân được coi là trụ cột bảo đảm an ninh quốc gia. Các chương trình nâng cấp, dù phức tạp và tốn kém, vẫn được Washington coi là nhiệm vụ ưu tiên hàng đầu.
Cột mốc đạt trước hạn 18 tháng vì thế mang ý nghĩa vượt ra ngoài con số kỹ thuật: nó thể hiện năng lực hợp tác giữa các cơ sở hạt nhân liên bang, sự hiệu quả của các cải cách trong quy trình sản xuất và quyết tâm của Mỹ trong việc duy trì ưu thế răn đe chiến lược.
