Tạo hành lang pháp lý, mở đường phát triển hàng không tầm thấp
Quốc hội thảo luận Dự án Luật Hàng không dân dụng sửa đổi, đề xuất tạo hành lang pháp lý cho hàng không tầm thấp, đặc biệt UAV, nhằm khuyến khích đổi mới sáng tạo.
Chiều 12/11, tại kỳ họp thứ 10, Quốc hội tiếp tục thảo luận Dự án Luật Hàng không dân dụng Việt Nam (sửa đổi). Một trong những nội dung nhận được nhiều sự quan tâm là phát triển hàng không tầm thấp, đặc biệt là việc ứng dụng tàu bay không người lái (UAV) trong các lĩnh vực kinh tế-xã hội.
Đại biểu Nguyễn Hoàng Bảo Trân (TP.HCM) cho rằng, dù UAV đang xuất hiện ngày càng nhiều trong nông nghiệp công nghệ cao, khảo sát địa chất, giám sát công trình, truyền hình du lịch và logistics, nhưng khung pháp lý hiện vẫn thiếu, khiến nhiều doanh nghiệp và viện nghiên cứu phải “vừa làm vừa dò đường”.
Bà nhấn mạnh nếu sớm có hành lang pháp lý, UAV có thể giúp giảm ùn tắc giao thông, giảm phát thải, tăng tốc độ giao nhận trong thương mại điện tử, hỗ trợ cứu hộ khẩn cấp và vận chuyển thuốc, thiết bị y tế.
Đại biểu đề xuất xây dựng cơ chế quản lý thông minh, gồm định danh điện tử cho mỗi UAV, giới hạn độ cao, hành lang bay, vùng cấm bay công khai; tích hợp giám sát UAV vào mạng lưới điều hành hàng không quốc phòng và công an; đồng thời quy định trách nhiệm liên ngành và xử phạt nghiêm hành vi vi phạm.
Đại biểu Thạch Phước Bình (Vĩnh Long) cũng cho rằng cần bổ sung chương hoặc mục riêng về hàng không tầm thấp, xác định phạm vi, độ cao, điều kiện cấp phép, quản lý vùng bay, trách nhiệm phối hợp giữa các bộ, đồng thời cho phép thí điểm có kiểm soát để khuyến khích đổi mới sáng tạo nhưng vẫn bảo đảm an toàn.
Trong khi đó, đại biểu Ngô Trung Thành (Đắk Lắk) nhấn mạnh bầu trời tầm thấp trước đây là vùng cấm quân sự, nay đang trở thành không gian kinh tế mới. Việt Nam có địa hình đa dạng, dân số lớn, nhu cầu cao về vận tải, du lịch và nông nghiệp, nên việc phát triển hàng không tầm thấp là cơ hội chiến lược để đi trước đón đầu làn sóng công nghệ bay mới, đóng góp vào mục tiêu phát triển nhanh và bền vững.
Tuy nhiên, ông cho rằng khung pháp lý và chính sách hiện vẫn chưa đầy đủ, dự thảo Luật mới chỉ khuyến khích nghiên cứu phát triển. Đại biểu đề nghị bổ sung quy định thể hiện rõ chủ trương, chính sách phát triển mạnh mẽ hàng không tầm thấp, để luật vừa hiện đại, hội nhập, vừa khả thi và an toàn.
Đặt nền móng pháp lý, đảm bảo an ninh, an toàn
Giải trình trước Quốc hội, Bộ trưởng Trần Hồng Minh cho biết, việc ứng dụng UAV và phương tiện bay khác ngày càng phổ biến, tạo ra các hoạt động kinh tế mới trên nhiều lĩnh vực. Dự thảo Luật lần này đặt nền móng pháp lý để phát triển kinh tế hàng không tầm thấp, đồng thời bảo đảm an ninh, an toàn, là điều kiện tiên quyết để quản lý hiệu quả các phương tiện bay.
“Luật sẽ mở đường cho các hoạt động vận tải hàng không tầm thấp phù hợp với thực tiễn và yêu cầu phát triển kinh tế-xã hội. Tuy nhiên, vấn đề an toàn, quản lý hành vi bay, chở hàng, chở người vẫn phải đặt lên hàng đầu”, Bộ trưởng nhấn mạnh.
Ông cho biết, trong thời gian tới, Bộ sẽ phối hợp với Chính phủ chi tiết hóa các quy định, nhằm vừa khuyến khích đổi mới sáng tạo, vừa bảo đảm an toàn vùng trời và hiệu quả khai thác phương tiện bay tầm thấp.