Nữ tiếp viên hàng không 29 tuổi qua đời vì HIV
Cái chết của nữ tiếp viên hàng không từng được xem là biểu tượng của kỷ luật và sức khỏe phơi bày nguy cơ lây nhiễm HIV từ những nguồn ít được chú ý.
Sinh năm 1993, Cheng gia nhập một hãng hàng không lớn khi mới 22 tuổi. Trong suốt 3 năm làm việc, cô luôn nằm trong nhóm tiếp viên có kỷ luật tốt, sức khỏe ổn định, không hút thuốc, không rượu bia và duy trì thói quen tập yoga mỗi sáng.
Năm 2018, sau một chuyến bay đường dài kéo dài hơn 15 giờ, Cheng bị sốt cao, nổi hạch và phát ban. Các xét nghiệm HIV khi đó âm tính. Bác sĩ chẩn đoán cô nhiễm virus Epstein-Barr (EBV) cấp tính, căn bệnh phổ biến gây mệt mỏi kéo dài ở những người làm việc cường độ cao.
Sự cố đó khiến Cheng quyết định rời bầu trời, từ bỏ nghề bay để tìm sự cân bằng. Cô chuyển sang công việc hành chính, sống điều độ và chăm sóc sức khỏe. Nhưng bốn năm sau, định mệnh lại đưa cô trở lại bệnh viện, lần này không có đường quay về.
Khi bệnh HIV ẩn mình
Năm 2022, Cheng nhập viện trong tình trạng co giật, đau đầu dữ dội, suy kiệt toàn thân. Kết quả xét nghiệm cho thấy cô mắc HIV giai đoạn cuối, tế bào miễn dịch CD4 chỉ còn vài đơn vị, mức gần như không còn khả năng đề kháng. Cô cũng bị biến chứng u lympho trung ương do virus EBV tấn công não.
Dù bác sĩ đã nhiều lần kiểm tra lại, kết quả vẫn không thay đổi. Cheng qua đời sau một tuần điều trị. Vấn đề khiến các bác sĩ băn khoăn là cô không có hành vi nguy cơ cao, không truyền máu, không tiêm chích, không quan hệ tình dục trong nhiều năm. Vậy virus đã xâm nhập bằng cách nào?
Trong quá trình rà soát hồ sơ cá nhân, một tấm ảnh cũ được tìm thấy trên điện thoại Cheng. Đó là bức ảnh chụp sau khi nhổ răng khôn tại một phòng khám tư nhân. Hình ảnh tưởng như bình thường ấy lại trở thành manh mối quan trọng.
Theo đánh giá của các chuyên gia bệnh truyền nhiễm, rất có thể Cheng bị phơi nhiễm HIV trong quá trình nhổ răng khi dụng cụ nha khoa không được vô trùng tuyệt đối. Mặc dù đây là con đường lây hiếm gặp, nhưng hoàn toàn có thể xảy ra nếu khử khuẩn kém. Vụ việc được xem như một “ca điển hình hiếm” trong ngành y tế Trung Quốc, nơi vấn đề vô trùng dụng cụ nha khoa và y tế đang được siết chặt sau hàng loạt vụ lây chéo tại phòng khám tư nhân.
Áp lực, sức khỏe và khoảng trống kiểm soát
Theo các chuyên gia y tế hàng không, nghề tiếp viên là một trong những công việc chịu áp lực thể chất và tâm lý lớn nhất. Thường xuyên thay đổi múi giờ, ngủ ít, căng thẳng và ăn uống thất thường làm suy yếu hệ miễn dịch, khiến cơ thể dễ bị tổn thương trước các tác nhân virus, vi khuẩn.
Bác sĩ Lưu Văn Thanh, chuyên gia y học hàng không tại Đại học Hàng không Dân dụng Bắc Kinh nhận định: “Các tiếp viên bay cần được khám sức khỏe định kỳ không chỉ về tim mạch hay thể lực, mà cả xét nghiệm chuyên sâu về miễn dịch. Sau đại dịch COVID-19, nhiều người trong ngành có biểu hiện suy giảm đề kháng do stress nghề nghiệp và rối loạn giấc ngủ kéo dài.”
Trường hợp của Cheng cho thấy, rủi ro sức khỏe với nhân viên hàng không không chỉ đến từ độ cao, áp suất hay bức xạ vũ trụ, mà còn từ những yếu tố tưởng như rất nhỏ trên mặt đất như một ca nhổ răng không được vô trùng. Bi kịch của Cheng gióng lên lời cảnh báo mạnh mẽ không chỉ cho ngành y tế mà cả ngành hàng không, nơi con người là trung tâm của mọi hoạt động.
Việc chăm sóc sức khỏe định kỳ, xét nghiệm virus, tiêm phòng và chọn cơ sở y tế uy tín cần được coi là “quy trình bắt buộc” như kiểm tra kỹ thuật trước mỗi chuyến bay. Bác sĩ Trần Quốc Đạt (Viện Y học Hàng không) chia sẻ: “Nếu phát hiện sớm, HIV có thể được kiểm soát bằng thuốc kháng virus. Bệnh nhân hoàn toàn có thể sống khỏe mạnh và làm việc bình thường. Nhưng khi phát hiện muộn, hậu quả thường không thể đảo ngược.”