Vì sao cần kiểm soát an ninh hàng không tăng cường cấp độ 1
Kiểm soát an ninh hàng không tăng cường cấp độ 1 yêu cầu toàn bộ hệ thống tăng cường giám sát và kiểm soát mọi khâu từ an ninh, quản lý bay đến dịch vụ mặt đất.
Trong dịp Lễ mở ký Công ước của Liên Hợp Quốc về chống tội phạm mạng, từ ngày 20 đến 28/10/2025, Cục Quản lý Xuất nhập cảnh, Bộ Công an áp dụng biện pháp kiểm soát an ninh hàng không tăng cường cấp độ 1 tại ba cảng hàng không quốc tế lớn gồm: Nội Bài, Đà Nẵng và Tân Sơn Nhất.
Theo đó, các biện pháp tăng cường được triển khai nhằm nâng cao an ninh, bảo đảm an toàn cho hành khách, hành lý và cơ sở hạ tầng hàng không trong thời gian diễn ra sự kiện quốc tế quan trọng này.
Ngoài ba cảng hàng không trên, các cảng và sân bay còn lại cùng các đơn vị cung cấp dịch vụ hàng không cũng được yêu cầu áp dụng một số biện pháp tương ứng để tăng cường an ninh và phối hợp chặt chẽ với lực lượng chức năng.
Tăng cường mọi lớp bảo vệ tại sân bay
Theo Điều 20, Nghị định 92/2015/NĐ-CP, khi có nguy cơ cao đối với an ninh hàng không, các biện pháp kiểm soát an ninh tăng cường được thực hiện theo ba cấp độ. Trong đó, cấp 1 là mức tăng cường cơ bản nhất, được kích hoạt khi có sự kiện chính trị - xã hội, ngoại giao lớn hoặc khi có đánh giá về nguy cơ tiềm ẩn có thể ảnh hưởng đến an ninh hàng không.
Cấp độ này chưa phải tình huống khẩn cấp, nhưng thể hiện trạng thái cảnh giác cao hơn bình thường, nhằm bảo đảm an toàn tuyệt đối cho hoạt động bay và hành khách trong thời gian diễn ra sự kiện.
Trong khi đó, cấp độ 2 áp dụng khi có thông tin tình báo về âm mưu can thiệp bất hợp pháp vào hoạt động hàng không nhưng chưa xác định địa điểm, mục tiêu, thời gian, hoặc tình hình mất an ninh nghiêm trọng tại địa phương.
Cấp độ 3 áp dụng khi có thông tin xác thực về âm mưu can thiệp cụ thể hoặc mất an ninh đặc biệt nghiêm trọng tại địa phương.
Khi áp dụng cấp độ 1, toàn bộ hệ thống hàng không từ lực lượng an ninh, công an cửa khẩu, quản lý bay cho đến các hãng hàng không và doanh nghiệp dịch vụ mặt đất, đều phải tăng cường biện pháp giám sát, kiểm soát ở nhiều khâu.
Cụ thể, tại các cảng hàng không quốc tế, lực lượng an ninh sẽ:
Tăng tần suất tuần tra và giám sát bằng camera ở các khu vực công cộng, đặc biệt tại ga hành khách, khu vực soi chiếu, bãi đỗ và cổng ra vào khu vực hạn chế.
Kiểm soát chặt hành lý, đồ vật không xác định được chủ, đồng thời thường xuyên kiểm tra các thùng rác, khu vực vệ sinh và các vị trí khuất trong nhà ga.
Tăng cường soi chiếu an ninh đối với hành khách, hành lý xách tay, hành lý ký gửi; kiểm tra ngẫu nhiên người ra vào khu vực hạn chế và cả nhân viên làm việc tại sân bay.
Tăng cường giám sát hệ thống thông tin và an ninh mạng của ngành hàng không, bảo đảm không để xảy ra can thiệp bất hợp pháp vào các hệ thống điều hành bay.
Vì sao phải kích hoạt kiểm soát an ninh hàng không tăng cường cấp độ 1 dịp này?
Lễ mở ký Công ước của Liên Hợp quốc về chống tội phạm mạng là sự kiện quốc tế quan trọng, quy tụ đại biểu từ hàng chục quốc gia, tổ chức quốc tế và giới quan sát. Việc bảo đảm tuyệt đối an ninh, trong đó có an ninh hàng không và an ninh mạng, là yêu cầu bắt buộc của nước chủ nhà.
Không chỉ có yếu tố khách mời quốc tế, thời điểm cuối tháng 10 cũng trùng với giai đoạn cao điểm du lịch và hội nghị, lượng hành khách qua lại các sân bay lớn như: Nội Bài và Tân Sơn Nhất tăng mạnh. Trong bối cảnh đó, việc nâng cấp độ kiểm soát an ninh được xem là biện pháp chủ động, phòng ngừa rủi ro từ sớm chứ không phải phản ứng với sự cố cụ thể nào.
Cấp độ 1 được xem là “mức cảnh báo mềm”, không gây xáo trộn lớn tới hoạt động khai thác bay, nhưng giúp các lực lượng trong chuỗi hàng không đặt mình vào trạng thái sẵn sàng ứng phó, nếu tình huống phức tạp nảy sinh.
Hệ thống an ninh hàng không được ví như “lá chắn bảo vệ bầu trời”, bởi chỉ một sơ suất nhỏ cũng có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng. Ở Việt Nam, trong hơn thập kỷ qua chưa xảy ra sự cố nghiêm trọng nào liên quan đến can thiệp bất hợp pháp vào hoạt động bay. Đây là kết quả của việc duy trì mức an ninh cao liên tục và thường xuyên kích hoạt cấp độ tăng cường trong các dịp nhạy cảm.
Việc áp dụng cấp độ 1 lần này không chỉ nhằm bảo đảm an toàn cho hành khách và chuyến bay, mà còn thể hiện cam kết của Việt Nam với cộng đồng quốc tế về khả năng kiểm soát, điều hành và bảo vệ hạ tầng hàng không.
Đáng chú ý, trong các hướng dẫn mới của Cục Quản lý Xuất nhập cảnh, khái niệm “an ninh mạng hàng không” được đặt song song với “an ninh vật lý tại sân bay”, phản ánh xu hướng hiện đại của công tác bảo vệ hàng không dân dụng. Khi mọi khâu vận hành từ soi chiếu, điều hành bay đến quản lý hành lý, đều dựa trên hệ thống công nghệ, thì bảo vệ dữ liệu và hệ thống thông tin trở thành yêu cầu không thể tách rời.
Hành khách nên lưu ý gì?
Dù được kiểm soát an ninh hàng không tăng cường cấp độ 1, hoạt động khai thác tại các sân bay vẫn diễn ra bình thường. Tuy nhiên, hành khách được khuyến nghị đến sân bay sớm hơn 30 - 45 phút so với thông lệ, để tránh ảnh hưởng thời gian làm thủ tục. Một số khâu như kiểm tra giấy tờ, soi chiếu an ninh hoặc đối chiếu hành lý có thể được thực hiện kỹ hơn.
Mục tiêu của kiểm soát an ninh hàng không tăng cường cấp độ 1 không phải gây bất tiện cho hành khách, mà là đảm bảo an toàn tuyệt đối trong bối cảnh nhạy cảm. Sự hợp tác của hành khách như tuân thủ hướng dẫn của lực lượng an ninh, không mang vật phẩm cấm, không quay phim khu vực hạn chế, sẽ góp phần giúp hệ thống vận hành trơn tru hơn.
Trên thực tế, biện pháp kiểm soát an ninh hàng không tăng cường cấp độ 1 đã từng được áp dụng trong nhiều dịp trước đó, như kỳ nghỉ lễ 30/4 – 1/5/2025, các hội nghị quốc tế, hoặc sự kiện thể thao, ngoại giao lớn. Mỗi lần kích hoạt, các sân bay đều ghi nhận hiệu quả tích cực trong việc giảm rủi ro, tăng tính chủ động và siết chặt quy trình kiểm soát nội bộ.