Máy bay Air India rơi: Cơ trưởng bị nghi tắt công tắc nhiên liệu
Các quan chức Cục Điều tra Tai nạn Ấn Độ vừa đến gặp cha của cơ trưởng chuyến bay Air India gặp nạn và đưa ra nghi vấn rằng chính ông là người đã tắt công tắc nhiên liệu.
Các quan chức từ Cục Điều tra Tai nạn Máy bay Ấn Độ (AAIB) gần đây đã đến thăm cha cơ trưởng chuyến bay Air India gặp nạn, trong đó ám chỉ cơ trưởng là người đã ngắt công tắc điều khiển nhiên liệu.
Trong email gửi Liên đoàn Phi công Ấn Độ (FIP), ông Pushkar Raj Sabharwal (91 tuổi) cho biết hôm 30/8, một nhóm điều tra viên AAIB tới nhà “chia buồn”, nhưng đặt nghi ngờ cơ trưởng Sumeet Sabharwal, con trai ông đã chuyển công tắc điều khiển nhiên liệu từ chế độ RUN sang CUTOFF ngay sau khi máy bay cất cánh. Nhận định này được cho là dựa trên diễn giải có chọn lọc từ máy ghi âm buồng lái (CVR) cùng “phân tích giọng nói nhiều lớp”.
Ông Pushkar Raj, nguyên là quan chức cơ quan quản lý an toàn hàng không Ấn Độ khẳng định đây là hành động vượt thẩm quyền, gây ảnh hưởng nặng nề đến danh dự gia đình. Trong thư, ông kêu gọi một cuộc điều tra “công bằng và minh bạch”, nhấn mạnh nhân phẩm của con trai ông và tính toàn vẹn của quy trình pháp lý cần được bảo vệ.
Trước đó, ngày 29/8, ông đã gửi thư tới Bộ Hàng không Dân dụng, yêu cầu mở thêm một cuộc điều tra độc lập. Ông chỉ trích việc “rò rỉ thông tin có chọn lọc” khiến dư luận xuất hiện nhiều đồn đoán bất lợi cho cơ trưởng.
Theo báo cáo sơ bộ của AAIB, chỉ vài giây sau khi cất cánh, cả hai công tắc nhiên liệu của chuyến bay 171 đã chuyển sang chế độ “ngắt”. Đoạn ghi âm trong buồng lái tiết lộ một phi công hỏi đồng nghiệp vì sao lại tắt công tắc, nhưng người kia phủ nhận đã thực hiện hành động đó. Tuy nhiên, báo cáo không xác định rõ ai là người hỏi và ai trả lời.
Trong tháng 7, AAIB đã kêu gọi truyền thông và công chúng thận trọng, tránh suy đoán thiếu căn cứ gây ảnh hưởng tới tiến trình điều tra. FIP cũng lên án việc các điều tra viên trực tiếp đến gặp cha cơ trưởng, cho rằng đây là hành vi không đúng thông lệ và đã chính thức gửi kiến nghị lên Bộ trưởng Hàng không Dân dụng.
Tuần này, Tòa án Tối cao Ấn Độ đã yêu cầu chính phủ phản hồi một vụ kiện đòi mở điều tra độc lập về vụ tai nạn. Vụ rơi máy bay Air India hồi tháng 6 đã khiến 241 người trên khoang và 19 người dưới mặt đất thiệt mạng, trở thành một trong những thảm kịch hàng không nghiêm trọng nhất tại Ấn Độ trong nhiều thập niên.
Bối cảnh rộng hơn cho thấy ngành hàng không Ấn Độ từng nhiều lần đối mặt tranh cãi về mức độ minh bạch trong các cuộc điều tra tai nạn. Sau những thảm kịch lớn, dư luận trong nước thường dấy lên áp lực đòi hỏi công khai thông tin, tránh tình trạng quy kết trách nhiệm quá sớm cho phi công hoặc kỹ sư bảo dưỡng.
Các chuyên gia cho rằng, việc thiếu niềm tin vào quy trình điều tra có thể tác động tiêu cực tới uy tín ngành hàng không Ấn Độ, vốn đang trong giai đoạn tăng trưởng nhanh và được kỳ vọng trở thành một trong những thị trường lớn nhất thế giới.
Từ góc nhìn quốc tế, Tổ chức Hàng không Dân dụng Quốc tế (ICAO) nhiều lần nhấn mạnh rằng các cuộc điều tra tai nạn phải độc lập, phi chính trị và không nhằm đổ lỗi, mà tập trung vào tìm nguyên nhân kỹ thuật để ngăn ngừa tái diễn.
Ở nhiều quốc gia có hệ thống điều tra tiên tiến, như Mỹ với Ủy ban An toàn Giao thông Quốc gia (NTSB) hay Pháp với Cục Điều tra và Phân tích An toàn Hàng không (BEA), việc công bố thông tin luôn tuân thủ nguyên tắc bảo mật cho đến khi có kết luận chính thức. Các chuyên gia quốc tế cảnh báo, nếu cơ quan điều tra đưa ra những ám chỉ chưa được kiểm chứng, điều đó không chỉ ảnh hưởng tới gia đình phi công mà còn làm suy giảm niềm tin công chúng đối với hệ thống an toàn hàng không.
Kết luận, vụ tranh cãi quanh trách nhiệm của cơ trưởng Sumeet Sabharwal không chỉ là nỗi đau và áp lực đối với một gia đình phi công, mà còn phản ánh những thách thức lớn hơn trong việc nâng cao chuẩn mực điều tra tai nạn hàng không tại Ấn Độ.
Khi ngành hàng không nước này đang trên đà mở rộng nhanh chóng và ngày càng hội nhập quốc tế, yêu cầu tiệm cận các thông lệ điều tra minh bạch, độc lập và dựa trên bằng chứng khoa học như những gì ICAO khuyến nghị trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết.
Chỉ khi bảo đảm được sự công bằng và tính chuyên nghiệp trong điều tra, Ấn Độ mới có thể củng cố niềm tin của hành khách, cộng đồng phi công và đối tác quốc tế, đồng thời biến những bi kịch hàng không thành cơ hội cải thiện an toàn bay cho tương lai.