Những vụ không tặc chấn động lịch sử hàng không thế giới

Thảm kịch 11/9

Sáng 11/9/2001, bầu trời nước Mỹ chìm trong khói lửa khi nhóm khủng bố al-Qaeda đồng loạt chiếm giữ bốn chiếc máy bay dân dụng. Âm mưu được chuẩn bị kỹ lưỡng từ nhiều tháng, những kẻ không tặc đều đã được huấn luyện bay cơ bản để điều khiển máy bay sau khi chiếm quyền kiểm soát buồng lái.

Lúc 8h46 cùng ngày, chiếc American Airlines Flight 11 đâm thẳng vào tòa tháp bắc của Trung tâm Thương mại Thế giới (WTC) ở New York. Nhiều người ban đầu tưởng đó là một tai nạn máy bay nghiêm trọng.

Đến 9h03, chiếc United Airlines Flight 175 lao vào tòa tháp nam, xóa bỏ mọi nghi ngờ và khiến thế giới bàng hoàng trước một vụ tấn công khủng bố có tổ chức.

Tiếp đó vào lúc 9h37, chiếc American Airlines Flight 77 lao thẳng vào Lầu Năm Góc, khiến một phần công trình bốc cháy dữ dội.

Cuối cùng, vào lúc 10h03, chiếc United Airlines Flight 93 rơi xuống một cánh đồng ở Pennsylvania, sau khi hành khách và phi hành đoàn dũng cảm chống trả không tặc, ngăn chặn chiếc máy bay lao vào Nhà Trắng hoặc Điện Capitol.

Chỉ trong vài giờ, hơn 3.000 người thiệt mạng, hàng nghìn người khác bị thương. Hai tòa tháp đôi là biểu tượng kinh tế và sức mạnh Mỹ, sụp đổ trong biển lửa.

Hệ quả của thảm kịch vượt xa phạm vi một vụ khủng bố, thúc đẩy an ninh hàng không toàn cầu cải tổ mạnh mẽ. Buồng lái máy bay dân dụng được gia cố chống đạn và khóa từ bên trong, quy trình kiểm tra hành khách tại sân bay trở nên nghiêm ngặt hơn bao giờ hết.

Mỹ thành lập Bộ An ninh Nội địa (DHS) và Cơ quan Quản lý An ninh Vận tải (TSA), đồng thời phát động “cuộc chiến chống khủng bố” trên toàn cầu.

Cuộc khủng hoảng Air France 8969

Ngày 24/12/1994, tại sân bay Houari Boumediene (Algiers, Algeria), chiếc Airbus A300 mang số hiệu 8969 của Air France chuẩn bị khởi hành tới Paris.

Khi hành khách vừa lên máy bay, bốn tay súng thuộc nhóm khủng bố Hồi giáo vũ trang GIA (Armed Islamic Group) cải trang thành cảnh sát, xông cabin, khống chế toàn bộ phi hành đoàn và 220 hành khách.

Không tặc tuyên bố âm mưu cho nổ tung máy bay ngay trên bầu trời Paris, nhằm biến tháp Eiffel thành “ngọn đuốc khổng lồ”. Nhòm này công khai là phần tử thánh chiến và đòi trả tự do cho hai thủ lĩnh nhóm Mặt trận Hồi giáo cứu thế của Algeria, nhưng chính quyền nước này bác bỏ yêu sách.

Pháp đồng ý cho máy bay bay về Paris với điều kiện phải trả tự do cho phụ nữ và trẻ em. Bọn không tặc đồng ý nhưng phía Algeria lại không chịu. Trong quá trình đàm phán, không tắc bắn chết 3 con, trong đó có cả quan chức ngoại giao nước ngoài, nhằm gây sức ép.

Sau khi xuất hiện một vài thông tin tình báo và trước áp lực ngoại giao, Algeria cho phép máy bay cất cánh khoảng 39 tiếng từ khi sự việc bắt đầu, với điều kiện phải tiếp nhiên liệu tại Marseille (không đủ nhiên liệu để bay thẳng tới Paris vì APU đã chạy liên tục).

Trong thời gian này, một số hành khách (chủ yếu phụ nữ, trẻ em, người có bệnh) được thả, nhưng hơn 170 người vẫn còn trên máy bay và căng thẳng vẫn gia tăng khi không tặc khẳng định ý định “làm lớn” tại Paris. Với ý đồ sử dụng máy bay làm quả bom lửa, không tặc đòi 27 tấn nhiên liệu trong khi chỉ cần 8 tấn là đủ bay về Paris.

Toàn bộ chuyến bay trở thành tâm điểm chú ý của truyền thông thế giới, khi số phận hàng trăm con người bị treo lơ lửng giữa sự sống và cái chết.

Ngày 26/12, máy bay hạ cánh tại sân bay Marseille. Ngay lập tức, lực lượng đặc nhiệm chống khủng bố GIGN của Pháp triển khai kế hoạch giải cứu. Hình ảnh được truyền hình trực tiếp: khi cầu thang máy bay vừa gắn vào cửa, đặc nhiệm đồng loạt xông vào, nổ súng dữ dội trong khoang hẹp. Chỉ trong vòng chưa đầy 20 phút, cả bốn tên không tặc bị tiêu diệt.

Toàn bộ 173 hành khách và phi hành đoàn còn sống sót được giải cứu an toàn. Truyền thông quốc tế gọi đây là “một trong những chiến dịch chống khủng bố thành công nhất trong lịch sử hiện đại”.

17 ngày khủng hoảng TWA

Ngày 14/6/1985, chiếc Boeing 727 của hãng Trans World Airlines (TWA) cất cánh từ Athens (Hy Lạp) đi Rome (Italy). Chỉ ít phút sau khi rời đường băng, hai tay súng Hezbollah có vũ trang, mang lựu đạn và súng ngắn giấu trong hành lý, lao vào buồng lái, bắt phi công đổi hướng.

Máy bay bị ép bay lòng vòng qua Địa Trung Hải, nhiều lần hạ cánh và cất cánh tại Beirut (Lebanon) và Algiers (Algeria). Suốt 17 ngày kinh hoàng, hành khách liên tục bị khống chế trong điều kiện thiếu thốn, nhiều người bị hành hung tàn bạo. Không tặc đặc biệt nhắm vào công dân Mỹ và Israel.

Ngày đầu tiên, chúng sát hại một lính hải quân Mỹ, rồi ném xác xuống đường băng. Cảnh tượng gây chấn động dư luận quốc tế. Những ngày tiếp theo, nhiều hành khách bị lôi ra ngoài, giam giữ tại các địa điểm bí mật ở Beirut, tạo sức ép buộc Mỹ và Israel phải phóng thích các tù nhân Shiite.

Cuối cùng, nhờ các cuộc đàm phán phức tạp với sự tham gia của nhiều quốc gia Trung Đông, đa số hành khách được thả. Tuy nhiên, vụ việc đã trở thành “điểm nóng” trong cuộc đối đầu Mỹ – Trung Đông thời Chiến tranh Lạnh.

Bí ẩn “không tặc D.B. Cooper”

Trong số những vụ cướp máy bay, có một sự kiện đến nay vẫn chưa có lời giải: D.B. Cooper.

Ngày 24/11/1971, một người đàn ông dáng vẻ lịch sự, mặc vest chỉnh tề, tự xưng là Dan Cooper, lên chuyến bay 305 của Northwest Orient Airlines, bay từ Portland tới Seattle. Người này ngồi ghế sau, gọi tiếp viên đến và lặng lẽ đưa mảnh giấy ghi: “Trong cặp tôi có bom. Tôi muốn 200.000 USD tiền mặt và bốn chiếc dù”.

Sau khi máy bay hạ cánh tại Seattle, Cooper để 36 hành khách rời khỏi máy bay sau khi nhận được tiền chuộc, rồi tiếp tục yêu cầu máy bay hướng về Mexico. Khi máy bay đạt độ cao khoảng 3.000 m, trong đêm đông lạnh giá, Cooper mở cửa sau rồi nhảy dù xuống vùng núi rừng bang Washington, mang theo toàn bộ tiền chuộc biến mất bí ẩn.

Hàng trăm đặc vụ FBI, thợ săn, lính rừng đã lùng sục nhiều tháng nhưng không tìm thấy gì ngoài một số tờ tiền lẻ được phát hiện bên bờ sông Columbia.

FBI chính thức khép hồ sơ năm 2016, danh tính và số phận D.B. Cooper vẫn mãi là một bí ẩn.

7 ngày Indian Airlines 814

Ngày 24/12/1999, chiếc Airbus A300 mang số hiệu IC-814 của Indian Airlines cất cánh từ Kathmandu (Nepal) đi New Delhi (Ấn Độ). Chỉ ít phút sau khi vào không phận Ấn Độ, năm tên không tặc có vũ trang khống chế buồng lái, buộc phi công đổi hướng.

Máy bay bị ép hạ cánh nhiều nơi: Amritsar (Ấn Độ), Lahore (Pakistan), Dubai (UAE), trước khi dừng lại tại Kandahar (Afghanistan) - khi ấy dưới sự kiểm soát của Taliban.

Hành khách bị giam giữ trên máy bay trong điều kiện thiếu thốn, nóng bức, không đủ thức ăn và nước uống. Một hành khách bị đâm chết để gây sức ép.

Khủng hoảng kéo dài 7 ngày, khiến chính phủ Ấn Độ rơi vào thế tiến thoái lưỡng nan. Cuối cùng, New Delhi buộc phải chấp nhận trao đổi ba tù nhân khủng bố để đổi lấy sự an toàn của 176 người còn lại.

Truyền thông quốc tế đánh giá đây là “một trong những vết thương an ninh hàng không nghiêm trọng nhất lịch sử Ấn Độ”. Vụ việc không chỉ bộc lộ những lỗ hổng lớn trong quy trình an ninh sân bay, mà còn để lại hệ quả chính trị lâu dài khi một trong ba tù nhân được thả sau này tiếp tục tham gia các hoạt động khủng bố.

Hoa Vũ