Quân sự

Nga bắn hạ hơn 200 UAV Ukraine, Ba Lan lần đầu khai hỏa

Phương Thảo • 13/09/2025 13:50

Nga thông báo đã bắn hạ hơn 200 máy bay không người lái của Ukraine, trong khi Ba Lan lần đầu tiên khai hỏa để đối phó với các UAV xâm nhập không phận.

Theo Bộ Quốc phòng Nga, rạng sáng 12/9, lực lượng phòng không nước này đã đánh chặn 221 UAV do Ukraine phóng sang. Các vụ đánh chặn diễn ra trải khắp nhiều địa phương, từ Bryansk, Belgorod gần chiến tuyến cho tới tận Leningrad, Kaluga, Moscow hay Novgorod, những khu vực nằm sâu trong lãnh thổ Nga.

Một số mảnh vỡ UAV rơi xuống khu dân cư, gây hư hại nhà cửa và phương tiện, nhưng may mắn không có thương vong lớn. Nhiều sân bay dân sự, trong đó có Pulkovo tại St. Petersburg, phải tạm ngưng khai thác, ảnh hưởng đến hàng chục chuyến bay.

Các chuyên gia nhận định, việc Ukraine phóng cùng lúc hàng trăm UAV không chỉ mang tính quân sự mà còn là phép thử tâm lý và kinh tế đối với Nga.

Ông Michael Kofman, chuyên gia tại Carnegie Endowment for International Peace, bình luận: “Mỗi UAV có thể nhỏ bé và rẻ tiền, nhưng khi tung ra hàng loạt, chúng buộc đối phương phải sử dụng hệ thống phòng không đắt đỏ. Đây là chiến thuật bào mòn, lâu dài và khó hóa giải.”

Song song với các đợt tấn công này, Không quân Ukraine cũng cho biết đã đánh chặn 386 UAV và 27 tên lửa Nga chỉ trong vòng một đêm. Dù vậy, một số mục tiêu vẫn xuyên thủng lưới phòng thủ, gây thiệt hại ở nhiều địa điểm dân sự.

Điều khiến cộng đồng quốc tế đặc biệt chú ý là việc 8 UAV Nga được cho là đã vượt qua không phận Ukraine, bay vào lãnh thổ Ba Lan. Đây chính là mấu chốt đẩy tình hình thêm căng thẳng.

Ba Lan chính thức khai hỏa ?

Theo thông báo mới nhất, quân đội Ba Lan xác nhận lần đầu tiên bắn hạ các UAV xâm nhập không phận nước này. Động thái không chỉ là phản ứng tự vệ, mà còn là tín hiệu cho thấy xung đột đã bắt đầu chạm đến “lằn ranh đỏ” của NATO.

Ngay lập tức, bốn sân bay của Ba Lan phải tạm ngưng hoạt động. Thủ tướng Donald Tusk lên tiếng mạnh mẽ, khẳng định đây không phải “sự nhầm lẫn” mà là hành động có chủ đích từ phía Nga.

Các nhà quan sát cho rằng sự kiện này khiến NATO đứng trước thử thách lớn phải cân bằng giữa răn đe và kiềm chế, tránh để một vụ UAV nhỏ trở thành nguyên cớ dẫn tới xung đột quy mô rộng hơn.

Sau vụ việc, NATO tuyên bố điều động thêm máy bay chiến đấu, tàu hải quân và hệ thống phòng không tới khu vực sườn phía Đông. Tổng thư ký Mark Rutte nhấn mạnh, liên minh đã chuẩn bị nhiều kịch bản từ trước, và lần này quyết tâm củng cố tuyến phòng thủ chung.

Mỹ cũng phát tín hiệu cứng rắn. Tổng thống Donald Trump vừa khẳng định sự kiên nhẫn của Washington với Moscow “đang cạn kiệt nhanh chóng”, đồng thời hé lộ khả năng áp đặt các biện pháp trừng phạt kinh tế mới. Tuy nhiên, ông cũng lưu ý rằng giải pháp hòa bình vẫn cần được đặt lên bàn, bởi “không ai mong muốn một châu Âu bị chia cắt bởi khói lửa chiến tranh”.

Mỹ và các đồng minh NATO đã lên tiếng phản đối gay gắt vụ UAV bị nghi của Nga xâm nhập không phận Ba Lan, coi đây là hành động vi phạm nghiêm trọng luật pháp quốc tế và Hiến chương Liên Hợp Quốc.

Tại cuộc họp Hội đồng Bảo an ngày 12/9, quyền Đại sứ Mỹ Dorothy Shea nhấn mạnh Washington luôn sát cánh cùng NATO trong việc ứng phó những hành động khiêu khích, đồng thời chỉ trích việc Nga gia tăng không kích Ukraine sau cuộc gặp giữa Tổng thống Donald Trump và Tổng thống Vladimir Putin ở Alaska.

Phía Ba Lan khẳng định UAV mang chữ Nga bị bắn hạ hôm 10/9 không thể là một “sự nhầm lẫn”. Ngoại trưởng Marcin Bosacki nhấn mạnh Warsaw sẽ không chấp nhận bị đe dọa. Đại diện Slovenia tại LHQ cũng cho rằng khó có khả năng UAV bay sâu vào lãnh thổ Ba Lan chỉ vì vô tình. Đáp lại, Nga phủ nhận liên quan, khẳng định UAV không có khả năng bay tới lãnh thổ Ba Lan và khẳng định sẵn sàng đối thoại nếu Warsaw thực sự muốn giảm căng thẳng.

Việc Ba Lan khai hỏa đánh chặn UAV Nga được coi là bước ngoặt quan trọng, bởi nó cho thấy chiến sự đã lan ra ngoài lãnh thổ Ukraine. Các chuyên gia cảnh báo, mỗi sự cố xuyên biên giới đều có nguy cơ châm ngòi cho những tính toán sai lầm, đẩy khu vực vào vòng xoáy leo thang khó kiểm soát.

Hiện tại, Ba Lan huy động hàng loạt khí tài hạng nặng như tiêm kích F-16, F-35, máy bay AWACS, trực thăng Mi-24, Mi-17, Black Hawk cùng hệ thống Patriot. Trong khi đó, Ukraine lại dựa vào biện pháp linh hoạt và ít tốn kém hơn như bố trí tổ bắn súng máy, sử dụng UAV đánh chặn giá rẻ hoặc thậm chí điều máy bay huấn luyện Yak-52.

“

NATO đang đi trên một sợi dây mong manh. Chỉ cần một tính toán sai lầm, hậu quả có thể lan rộng ra toàn bộ châu Âu.

Ông Rolf Mützenich - Lãnh đạo khối SPD trong Quốc hội Đức

Theo chuyên gia Ulrike Franke (Hội đồng Đối ngoại châu Âu), châu Âu hiện vẫn thiếu một hệ thống phòng thủ UAV chuyên biệt và hiệu quả. Công nghệ phòng thủ lẫn tấn công đều đang thay đổi nhanh chóng, buộc NATO phải tìm cách thích ứng nếu không muốn bị động trước những mối đe dọa từ UAV giá rẻ.

Bức tranh an ninh hiện tại vì thế giống như một bàn cờ, nơi mỗi nước đi đều chứa đựng rủi ro. Một mặt, các bên tìm cách gia tăng sức ép quân sự để buộc đối phương nhượng bộ; mặt khác, nỗi lo sợ về một cuộc xung đột toàn diện vẫn khiến họ dè dặt. Và chính sự đan xen này khiến châu Âu rơi vào trạng thái vừa cứng rắn vừa mong manh, một trạng thái dễ vỡ, nhưng cũng chưa hoàn toàn đóng lại cánh cửa đối thoại.

Phương Thảo