Boeing và Airbus so kè trên mặt trận thuế quan

Ngày 8/9, sắc lệnh hành pháp mới của Tổng thống Mỹ Donald Trump chính thức có hiệu lực, miễn thuế cho hơn 45 mặt hàng nhập khẩu từ các quốc gia đã ký thỏa thuận thương mại với Washington.

Trong khi nhiều ngành công nghiệp được hưởng lợi, giới phân tích đặc biệt chú ý tới ngành hàng không, lĩnh vực vốn chịu ảnh hưởng nặng nề từ chi phí vận hành, phụ tùng và sự cạnh tranh toàn cầu.

Giảm áp lực chi phí cho hãng bay Mỹ

Việc miễn thuế cho máy bay và phụ tùng nằm trong danh mục lần này được xem là bước đi mang tính chiến lược. Các hãng hàng không Mỹ vốn phải chi hàng tỷ USD mỗi năm cho bảo dưỡng, thay thế linh kiện nhập khẩu.

Do nhiều bộ phận quan trọng từ hệ thống điện tử, vật liệu composite cho đến động cơ phụ trợ phụ thuộc vào nguồn cung toàn cầu, mức thuế quan cao từng khiến chi phí duy trì đội bay của các hãng tăng mạnh.

Nhờ chính sách mới, chi phí nhập khẩu linh kiện sẽ giảm đáng kể. Điều này không chỉ giúp các hãng duy trì hoạt động ổn định hơn mà còn tạo dư địa để tái đầu tư vào đội bay, nâng cao chất lượng dịch vụ và giảm áp lực giá vé trong dài hạn.

Trong giai đoạn đầu nhiệm kỳ, ông Trump áp thuế mạnh tay với nhiều sản phẩm công nghiệp, trong đó có vật liệu hàng không, khiến chuỗi cung ứng quốc tế bị gián đoạn. Các nhà sản xuất Mỹ như Boeing phải gánh chi phí cao hơn khi nhập nguyên liệu từ châu Âu và châu Á.

Sắc lệnh mới đánh dấu sự thay đổi quan điểm thay vì dựng rào cản, Washington chọn cách mở cửa có chọn lọc. Việc miễn thuế linh kiện hàng không tạo cơ hội cho các tập đoàn công nghiệp Mỹ kết nối trở lại với nguồn cung từ EU, Nhật Bản và Hàn Quốc, những trung tâm sản xuất động cơ, thiết bị điện tử và vật liệu hàng không hàng đầu thế giới.

Điều này vừa giúp Mỹ ổn định chuỗi sản xuất trong nước, vừa giảm rủi ro phụ thuộc quá lớn vào một thị trường đơn lẻ. Trong bối cảnh ngành hàng không toàn cầu vẫn đang khôi phục sau đại dịch và đối mặt với biến động địa chính trị, cách tiếp cận này được coi là “liều thuốc ổn định” cần thiết.

Boeing và Airbus cạnh tranh qua những toan tính thuế quan

Một điểm đáng chú ý là miễn thuế lần này không chỉ tác động tới các hãng bay mà còn ảnh hưởng đến cuộc cạnh tranh giữa hai “ông lớn” Boeing và Airbus. Với việc linh kiện nhập khẩu được giảm chi phí, Boeing sẽ có thêm lợi thế tại thị trường nội địa.

Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh Airbus ngày càng mở rộng ảnh hưởng ở Mỹ thông qua dây chuyền sản xuất tại Alabama và các hợp đồng cung cấp máy bay cho hãng bay Mỹ.

Theo giới phân tích, chính sách miễn thuế có thể xem là một hình thức hỗ trợ gián tiếp cho Boeing, khi giúp hãng giảm áp lực giá thành so với đối thủ châu Âu. Đồng thời, nó cũng khuyến khích các hãng bay Mỹ tiếp tục ưu tiên đặt mua máy bay Boeing, nhờ chi phí vận hành dài hạn được tối ưu hơn.

Cơ hội cho các đối tác quốc tế

Ở chiều ngược lại, chính sách mới mở ra cơ hội lớn cho các quốc gia đã ký thỏa thuận thương mại với Mỹ. Nhật Bản và EU, vốn là những nhà cung cấp linh kiện hàng không chủ chốt, sẽ được hưởng lợi trực tiếp. Các tập đoàn sản xuất động cơ như Rolls-Royce (Anh), Safran (Pháp) hay các nhà cung cấp vật liệu tiên tiến từ Đức, Nhật sẽ có thêm lợi thế cạnh tranh tại thị trường Mỹ.

Ngược lại, Thụy Sĩ, nước chưa đạt thỏa thuận thương mại với Washington vẫn phải chịu thuế cao, khiến các doanh nghiệp xuất khẩu vàng và vật liệu công nghiệp gặp bất lợi. Điều này cho thấy Washington đang sử dụng chính sách thuế quan như công cụ đòn bẩy để thúc đẩy các đối tác đi đến ký kết hiệp định thương mại.

Sắc lệnh miễn thuế của Tổng thống Donald Trump không chỉ đơn thuần là một điều chỉnh thương mại. Với việc đưa máy bay và phụ tùng vào danh mục, chính sách này đã trực tiếp trao cho ngành hàng không một cú hích cần thiết để giảm chi phí, ổn định chuỗi cung ứng và nâng cao sức cạnh tranh. Trong bối cảnh thị trường toàn cầu đầy biến động, đây được coi là một bước đi mang tính chiến lược, vừa bảo vệ lợi ích Mỹ, vừa mở ra cơ hội hợp tác sâu rộng hơn với các đối tác quốc tế.

Phương Thảo