UAV tàng hình mới của Trung Quốc và cách thức không chiến tương lai
Giới quan sát cho rằng các UAV tàng hình mới của Trung Quốc có thể định hình lại cách thức tác chiến trên không trong kỷ nguyên công nghệ cao.
Trong số nhiều khí tài quân sự tối tân được phô diễn trong cuộc diễu binh Ngày Chiến thắng hôm 3/9 tại Bắc Kinh, Trung Quốc, có ít nhất 4 mẫu máy bay không người lái (UAV) chưa được đặt tên, trong đó có một chiếc được cho là “trợ thủ trung thành”, loại UAV tấn công tàng hình có khả năng tác chiến phối hợp với máy bay có người lái.
Sự xuất hiện khiến giới quan sát quân sự đặt ra nhiều đồn đoán cùng vô số câu hỏi mới. Một số chuyên gia cho rằng các dòng UAV tiên tiến này có thể đạt tốc độ bay siêu vượt âm, khả năng tàng hình tốt hơn và sức mạnh không chiến vượt trội.
“Những máy bay trinh sát - tấn công hợp nhất, UAV cánh hộ vệ, UAV tác chiến trên không và trực thăng không người lái trên hạm được trưng bày đều có khả năng tấn công tàng hình, bao phủ diện rộng và phối hợp tự động, mở ra một phong cách không chiến mới trong tương lai”, Đài truyền hình trung ương Trung Quốc CCTV giới thiệu khi đội hình UAV di chuyển qua Thiên An Môn.
Người dẫn chương trình không công bố rõ các mẫu UAV cụ thể cũng như tính năng của chúng. Chiếc duy nhất có thể xác định được là GJ-11, đã được nhiều lần nhìn thấy trên bầu trời.
Theo chuyên gia hàng không quân sự Fu Qianshao, chiếc GJ-11 đầu tiên được giới thiệu trong lễ duyệt binh năm 2019. Đây là nền tảng tập trung cho nhiệm vụ tấn công với khả năng tàng hình cao.
Thời điểm đó, phiên bản GJ-11 tiêu chuẩn chưa có khả năng tác chiến trên tàu sân bay. Sau này mới xuất hiện bằng chứng về một biến thể hải quân, có tên mã là GJ-11J.
Tuy nhiên, hai chiếc UAV khác xuất hiện hôm 3/9 mới thực sự gây chú ý, với thiết kế gợi nhớ tới các dòng tiêm kích thế hệ thứ sáu có người lái của Trung Quốc.
Dựa trên hình ảnh vệ tinh và tỉ lệ so sánh với vạch kẻ đường, chiều dài hai chiếc UAV này vào khoảng 16 m, tương đương tiêm kích J-10.
“Hai nền tảng tác chiến không người lái có độ tàng hình rất cao này thậm chí có thể đạt tốc độ siêu thanh”, chuyên gia quân sư Fu Qianshao nhận định. “Chúng đại diện cho hướng phát triển quan trọng về cách thức không chiến tương lai và được kỳ vọng phối hợp cùng máy bay có người lái để giành ưu thế trên không”.
Trang quân sự Mỹ The War Zone cho rằng cả năm UAV xuất hiện trong cuộc diễu binh đều được xem là tương đương với chương trình máy bay tác chiến phối hợp (CCA) của Không quân Mỹ.
Một trong số đó, được một số người gọi không chính thức là “Type B”, mang đặc trưng của dòng loại máy bay chiến đấu không người lái (UCAV) hiệu suất cao, có hình dáng giống tiêm kích.
Trước buổi diễu binh, Bắc Kinh khẳng định toàn bộ khí tài xuất hiện đều đang trong biên chế. Nhưng The War Zone cho biết không thể xác nhận liệu UAV “Type B” đã thực sự hoạt động hay chưa.
Những UAV được thiết kế bay cùng tiêm kích có người lái được gọi là “cánh hộ vệ không người lái” hay “trợ thủ trung thành”.
Chúng đóng vai trò như một trở thủ đắc lực, có thể phát hiện mục tiêu địch, tấn công mối đe dọa và hứng chịu hỏa lực thay máy bay có người lái, từ đó giảm thiểu rủi ro cho phi công.
Rất ít cường quốc quân sự hàng đầu được biết là đang theo đuổi công nghệ tác chiến trên không tối tân này.
Mỹ vẫn ở giai đoạn thử nghiệm, với một chuyến bay thử được công bố hồi tháng 5 được mô tả là “cột mốc quan trọng của chương trình CCA”, Theo Tham mưu trưởng Không quân Mỹ David Allvin.
“Nhờ tích hợp sâu với trí tuệ nhân tạo, các UAV Trung Quốc có thể xử lý thông tin đa chiều ở mức độ milimet, tự động nhận biết tình huống toàn diện và ra quyết định nhanh chóng”, một blogger quân sự tên Korolev viết trên mạng xã hội Trung Quốc.
The War Zone nhận định UAV tác chiến không người lái của Trung Quốc được thiết kế có khả năng tàng hình tốt hơn so với các loại UAV kiểu tiêm kích như Bayraktar Kizilelma của Thổ Nhĩ Kỳ.
Trang quân sự này cũng lưu ý các nỗ lực trước đó của Mỹ trong việc phát triển UAV chiến đấu tàng hình đã bị gác lại, cho thấy đang tồn tại một “khoảng cách phát triển ngày càng lớn” giữa Trung Quốc và Mỹ.
“Trung Quốc đang học hỏi từ những cuộc đối đầu không người lái trong cuộc xung đột Nga - Ukraine và thực hiện các điều chỉnh quân sự phù hợp”, cựu huấn luyện viên quân sự của quân đội Trung Quốc Song Zhongping bình luận. “Họ cũng nhận thức rõ những mối đe dọa mà hệ thống không người lái gây ra và đang phát triển các biện pháp đối phó”.