Chuẩn bị kỹ lưỡng bảo đảm bầu trời an toàn trong đại lễ A80
VATM đã có những bước chuẩn bị kỹ lưỡng, nhằm đảm bảo an toàn cho các chuyến bay trong đại lễ A80, phục vụ tốt nhất nhu cầu đi lại của người dân.
A80 là nhiệm vụ bay tiêu biểu trong dịp kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, thể hiện sức mạnh quốc phòng, an ninh, khẳng định chủ quyền bầu trời và năng lực hiệp đồng Hàng không dân dụng - Quân sự vì vùng trời an toàn.
Sự kiện A80 có sự tham gia của nhiều loại máy bay hiện đại như Su-30MK2, L39, IAK-130, Mi-17… Điều hành bay tại khu vực Nội Bài giữ vai trò trung tâm trong phối hợp điều hành bay hỗn hợp, đảm bảo vận hành an toàn – hiệu quả.
Để chuẩn bị cho nhiệm vụ có quy mô lớn, mật độ bay cao và yêu cầu độ chính xác tuyệt đối này, những ngày qua, Tổng công ty Quản lý bay Việt Nam (VATM) đã có nhiều hoạt động diễn tập và yêu cầu toàn hệ thống tăng cường các biện pháp điều hành bay, kỹ thuật và an ninh trong giai đoạn cao điểm.

Chuẩn bị cho màn bay chào mừng ngày 2/9
Đài kiểm soát không lưu Nội Bài - nơi được Quân chủng Phòng không - Không quân và Tổng công ty Quản lý bay Việt Nam thống nhất giao nhiệm vụ là "bộ não" chỉ huy, điều hành mọi hoạt động bay A80.
Để chuẩn bị cho hoạt động bay lần này, ngay từ những ngày đầu tháng 3/2025, Công ty Quản lý bay miền Bắc đã phối hợp với Sư đoàn không quân 371 tiến hành nhiều phiên làm việc trực tiếp để xây dựng các phương án phối hợp hiệp đồng nhằm đảm bảo an toàn bay chung giữa Hàng không dân dụng và Quân sự.
Theo ông Văn Đăng Thưởng, Trưởng trung tâm Trung tâm Kiểm soát tiếp cận tại sân bay Nội Bài (Công ty Quản lý bay miền Bắc), những cuộc họp vừa qua đã thống nhất về các bài bay, về nguyên tắc phối hợp hiệp đồng, về phương án điều hành bay của hàng không dân dụng và quân sự trong thời gian diễn ra các hoạt động bay huấn luyện, hợp luyện, sơ duyệt, tổng duyệt và bay nhiệm vụ chính thức. Nguyên tắc đặt ra là đảm bảo an toàn bay, đúng kế hoạch nhiệm vụ A80 và hạn chế ảnh hưởng đến hoạt động bay hàng không dân dụng đi, đến sân bay Nội Bài nói riêng và toàn bộ hoạt động bay quốc tế, quốc nội Việt Nam nói chung.
Ông Thưởng thông tin thêm, trong nhiều năm qua, hoạt động phối hợp chỉ huy điều hành bay trong thực hiện nhiệm vụ giữa Quân chủng Phòng không - Không quân và Tổng công ty Quản lý bay Việt Nam luôn bảo đảm an toàn, đạt hiệu quả trong hoạt động bay chung.
Điển hình như hoạt động điều hành bay trong Lễ kỷ niệm 70 năm Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ (7/5/1954 - 7/5/2024) và Lễ kỷ niệm 50 năm Ngày giải phóng Miền Nam thống nhất đất nước (30/4/1975/ 30/4/2025)... Nhưng, kế hoạch bay A80 lần này là hoạt động bay có quy mô lớn và phức tạp nhất từ trước đến nay.
Đến thời điểm hiện tại, công tác bảo đảm hoạt động bay nhiệm vụ A80 đã được Tổng công ty quản lý bay Việt Nam chuẩn bị xong, chú trọng tập trung vào các nhiệm vụ, yêu cầu then chốt: Công tác huấn luyện chung Hàng không dân dụng - Quân sự; bảo đảm an toàn bay, đúng kế hoạch A80, giảm thiểu ảnh hưởng đến khai thác hàng không dân dụng, chuẩn bị tốt các tình huống bất thường; công tác bảo đảm trang thiết bị kỹ thuật điều hành bay, công tác an ninh tại toàn bộ các cơ sở bảo đảm hoạt động bay và các nhiệm vụ phối hợp đặc thù khác với các lực lượng quân đội bảo đảm an ninh, an toàn cho đại lễ.

Kịch bản diễn tập sự kiện A80
Với mật độ, quy mô và thời điểm đặc biệt, nhiệm vụ A80 được đánh giá sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới hoạt động bay hàng không dân dụng tại khu vực sân bay Nội Bài. Do đó, đòi hỏi sự phối hợp, hiệp đồng chặt chẽ giữa cơ quan Quân sự và Hàng không dân dụng nhằm bảo đảm an toàn cho mọi hoạt động bay.
Để nhiệm vụ A80 diễn ra suôn sẻ, VATM mới thực hiện diễn tập tình huống “Phối hợp điều tiết luồng không lưu đến khu vực sân bay quốc tế Nội Bài khi triển khai nhiệm vụ A80”.
Kịch bản diễn tập gồm 3 giai đoạn với 8 sự kiện chính, mô phỏng sát thực tế công tác điều phối khi có sự kiện đặc biệt:
- Giai đoạn 1 - Cảnh báo và phát hiện: Nhận dự báo kế hoạch bay quân sự; đánh giá ảnh hưởng đến hoạt động hàng không dân dụng; phát hành bản tin ADP;
- Giai đoạn 2 - Xử lý tình huống leo thang: Tổ chức họp CDM; áp dụng biện pháp GDP với các tỷ lệ tiếp thu tàu bay đến (AAR) khác nhau; xử lý tình huống phát sinh và tình huống leo thang bất thường;
- Giai đoạn 3 - Phục hồi và đánh giá: Công bố kết thúc hoạt động quân sự; hủy biện pháp GDP; khôi phục năng lực bình thường; đánh giá sau khai thác, rút kinh nghiệm, kiến nghị cải tiến.
Các tình huống giả định đã đặt lực lượng tham gia diễn tập vào trạng thái phản ứng nhanh, phối hợp chặt chẽ và ra quyết định kịp thời. Đặc biệt, công tác phối hợp xử lý các tình huống leo thang bất thường như thời gian hoạt động của quân sự nhiệm vụ A80 thực hiện muộn hơn so với kế hoạch; tàu bay hàng không dân dụng phải bay chờ, bay đi sân bay dự bị do thiếu dầu; sân bay quân sự kép không thể tiếp thu tàu bay do tàu bay quân sự bị trục trặc kỹ thuật nằm trên đường băng nên các tàu bay quân sự nhiệm vụ A80 còn lại phải hạ cánh sân bay Nội Bài…
Tại buổi diễn tập, các đơn vị nhập vai nghiêm túc, tuân thủ đúng quy trình, phối hợp hiệp đồng xử lý tình huống đồng thời đề xuất giải pháp cải tiến nhằm rút ngắn thời gian xử lý và tăng hiệu quả phối hợp.
Các quan sát viên ghi nhận tính sát thực và giá trị huấn luyện cao của buổi diễn tập; đồng thời đề xuất tăng cường cập nhật thông tin liên tục, tăng cường phối hợp giữa các đơn vị.
Theo ông Nguyễn Bá Tuấn - Phó Giám đốc Trung tâm Quản lý luồng không lưu, việc diễn tập lý thuyết là phương pháp hữu hiệu để rà soát quy trình, nâng cao năng lực phối hợp và sẵn sàng ứng phó với các tình huống leo thang phức tạp.
“Đây là bước chuẩn bị quan trọng, đảm bảo hiệu quả khai thác và an toàn tuyệt đối cho mọi hoạt động bay quân sự và hàng không dân dụng trong dịp lễ kỷ niệm trọng đại của đất nước – ông Tuấn nói.

Đảm bảo an toàn, an ninh hàng không phục vụ đại lễ
Nhằm phục vụ tốt nhu cầu đi lại của người dân trong dịp nghỉ Lễ Quốc khánh 2/9, đồng thời đảm bảo tuyệt đối an toàn cho các hoạt động bay phục vụ nhiệm vụ A80, VATM vừa có Chỉ thị yêu cầu toàn hệ thống tăng cường các biện pháp điều hành bay, kỹ thuật và an ninh, với các nội dung sau:
Điều hành linh hoạt, hạn chế tối đa ảnh hưởng tới hành khách
VATM giao Trung tâm Quản lý luồng không lưu làm đầu mối điều phối, chủ trì hiệp đồng với các hãng hàng không và cảng hàng không để tối ưu luồng/slot, áp dụng các biện pháp điều tiết luồng không lưu (ATFM) phù hợp, giảm ùn tắc trong khung giờ cao điểm.
Các đơn vị được yêu cầu chủ động kịch bản cho các tình huống bất thường để hạn chế tối đa chậm, hủy chuyến do yếu tố luồng không lưu, từ đó giảm tác động tới hành khách trong giai đoạn cao điểm 2/9.
Phối hợp hiệp đồng, bảo đảm an toàn A80
Song song phục vụ cao điểm 2/9, VATM phối hợp chặt chẽ với Cục Tác chiến – Bộ Tổng Tham mưu và các đơn vị của Quân chủng Phòng không – Không quân trong mọi giai đoạn bay huấn luyện, hợp luyện, sơ duyệt, tổng duyệt và bay chính thức A80;
Đồng thời, thống nhất quy trình thông báo, xử lý tình huống và điều hòa luồng để đảm bảo an toàn tuyệt đối, đồng thời giảm thiểu ảnh hưởng đến hoạt động bay dân dụng thường lệ.
Nâng năng lực điều hành tại các điểm trọng yếu
Công ty Quản lý bay miền Bắc và Công ty Quản lý bay miền Nam triển khai phương án điều hành linh hoạt tại Cảng hàng không quốc tế Nội Bài và Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất.
Các Trung tâm Kiểm soát tiếp cận tại sân và cơ sở cung cấp dịch vụ bảo đảm hoạt động bay bố trí đủ nhân lực cho các kíp trực, siết kỷ luật ca kíp, tăng cường giám sát diễn biến bất thường và báo cáo kịp thời theo quy định; bảo đảm tập trung, tận tâm, chuyên nghiệp trong từng vị trí kiểm soát viên không lưu.
Đảm bảo 100% hệ thống kỹ thuật hoạt động ổn định
Ban Kỹ thuật cùng các đơn vị rà soát, kiểm tra toàn diện hệ thống CNS/ATM, duy tu – bảo dưỡng theo kế hoạch; kích hoạt phương án dự phòng, sẵn sàng xử lý sự cố đột xuất, không để gián đoạn dịch vụ.
Yêu cầu đặt ra là 100% hệ thống vận hành ổn định, tin cậy trong suốt cao điểm 2/9 và giai đoạn bay A80.
An ninh nâng lên cấp độ 2 trên toàn hệ thống
Cơ quan tham mưu của các đơn vị họp bàn để xây dựng các phương án phối hợp hiệp đồng nhằm đảm bảo an toàn bay chung giữa hàng không dân dụng và quân sự.
Các cơ sở, công trình trọng yếu của VATM nâng cấp độ an ninh 2 trong thời gian thực hiện A80; phối hợp an ninh hàng không và công an địa phương để kiểm soát chặt người và phương tiện ra/vào khu vực làm việc; tuần tra, canh gác 24/24, đặc biệt tại các đài, trạm ở vùng sâu, vùng xa. Toàn thể cán bộ, nhân viên được quán triệt nâng cao cảnh giác, tuân thủ an toàn – an ninh nội bộ, bảo vệ tài sản và bí mật nhà nước.
Với sự chuẩn bị kỹ lưỡng cả về nhân lực, kỹ thuật, an ninh, VATM đặt mục tiêu đảm bảo an toàn tuyệt đối cho mọi chuyến bay trong dịp nghỉ lễ, phục vụ tốt nhất nhu cầu đi lại của nhân dân và hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ A80.