Ukraine điều tra UAV Nga có linh kiện “Made in India”

Phát hiện gây lo ngại từ chiến trường Ukraine

Cuối tháng 7/2025, các nhà điều tra Ukraine công bố kết quả gây chấn động.

Một số linh kiện điện tử có nguồn gốc từ Ấn Độ đã được tìm thấy bên trong các máy bay không người lái Shahed-136 do Nga sử dụng trong các cuộc tấn công nhắm vào cơ sở hạ tầng dân sự của Ukraine.

Theo tài liệu điều tra, các bộ phận này bao gồm chip tín hiệu AU5426A do Aura Semiconductor sản xuất và bộ chỉnh lưu điện áp được lắp ráp bởi Vishay Intertechnology tại Ấn Độ.

Shahed-136, loại UAV tự sát do Iran thiết kế và hiện được Nga sản xuất trong nước, đã trở thành công cụ tấn công chủ lực trong các cuộc tập kích đường dài của Moscow. Ukraine cho biết Nga đã sử dụng hơn 6.000 UAV loại này từ năm 2022 đến nay.

Cảnh báo từ Kiev đến New Delhi và Brussels

Vụ việc khiến Ukraine chính thức gửi công hàm cảnh báo đến Bộ Ngoại giao Ấn Độ và đồng thời thông báo với Liên minh châu Âu (EU).

Theo Hindustan Times, Ukraine đã nêu vấn đề này nhiều lần với phía Ấn Độ kể từ năm 2024, đặc biệt được nhấn mạnh một lần nữa trong chuyến thăm New Delhi của ông David O'Sullivan, đặc phái viên EU về trừng phạt Nga vào tháng 7/2025.

Trong cuộc gặp này, ngoài nội dung liên quan đến việc Ấn Độ nhập khẩu dầu từ Nga thông qua nhà máy lọc dầu Vadinar, ông O’Sullivan đã trực tiếp đề cập lo ngại về việc các linh kiện điện tử do công ty Ấn Độ sản xuất đang xuất hiện trong vũ khí Nga.

Phản hồi từ Ấn Độ và các bên liên quan

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Ấn Độ Randhir Jaiswal khẳng định mọi hàng hóa lưỡng dụng xuất khẩu từ Ấn Độ đều tuân thủ đầy đủ quy định quốc tế và trong nước, đồng thời nhấn mạnh rằng chính phủ đang nỗ lực tối đa để tránh việc hàng hóa bị sử dụng sai mục đích.

Trong khi đó, Aura Semiconductor cho biết họ tuân thủ nghiêm ngặt luật kiểm soát xuất khẩu và không có chủ ý bán hàng cho bất kỳ khách hàng nào có liên quan đến vũ khí.

Công ty này nghi ngờ sản phẩm của họ có thể đã bị chuyển hướng qua các nhà phân phối không chính thức và tuyên bố đã mở một cuộc kiểm toán nội bộ nhưng chưa thể xác minh được đầu ra cuối cùng.

Về phần Vishay Intertechnology, công ty có trụ sở chính tại Mỹ và nhà máy tại Ấn Độ, hiện chưa đưa ra bình luận chính thức về vụ việc.

Hàng lưỡng dụng và rủi ro không thể kiểm soát tuyệt đối

Các chuyên gia chuỗi cung ứng cho rằng sự xuất hiện của các linh kiện điện tử từ Ấn Độ trong UAV Shahed-136 là một ví dụ điển hình cho những lỗ hổng trong kiểm soát dòng chảy hàng hóa lưỡng dụng.

Dù được xuất khẩu hợp pháp từ Ấn Độ sang các quốc gia Trung Đông, các sản phẩm này hoàn toàn có thể bị tái xuất hoặc chuyển hướng đến Iran hoặc Nga thông qua các nhà trung gian.

Ajay Srivastava, chuyên gia từ Global Trade Research Initiative, phát biểu với Moneycontrol:

“Một khi sản phẩm đã vượt qua biên giới, không một quốc gia nào có thể theo dõi chính xác điểm đến cuối cùng của linh kiện. Đây là thách thức lớn nhất trong kiểm soát hàng hóa lưỡng dụng hiện nay.”

Cũng theo các tài liệu Ukraine công bố, đây không phải là lần đầu tiên UAV hoặc tên lửa Nga chứa linh kiện nước ngoài.

Trước đó, linh kiện từ các công ty Mỹ, Trung Quốc, Hàn Quốc và Thụy Sĩ cũng đã được tìm thấy trong vũ khí Nga thu giữ từ chiến trường Ukraine.

Một thách thức pháp lý và đạo đức toàn cầu

Mặc dù chưa có bằng chứng cho thấy các công ty Ấn Độ cố tình cung cấp linh kiện cho Nga, nhưng vụ việc đã làm dấy lên câu hỏi về trách nhiệm đạo đức của doanh nghiệp trong chuỗi cung ứng vũ khí toàn cầu.

Trong thời kỳ hậu COVID-19, khi nhu cầu điện tử tiêu dùng tăng mạnh và chuỗi cung ứng toàn cầu phân mảnh, việc kiểm soát dòng hàng hóa càng trở nên khó khăn hơn.

Không chỉ Ấn Độ, nhiều quốc gia khác cũng đối mặt với nguy cơ tương tự. Theo báo cáo của Royal United Services Institute (RUSI), một lượng lớn linh kiện được dùng trong UAV Iran và Nga đều có nguồn gốc từ phương Tây, dù không thông qua giao dịch trực tiếp.

Từ góc nhìn địa chính trị, phát hiện của Ukraine có thể ảnh hưởng không nhỏ đến hình ảnh của Ấn Độ trên trường quốc tế, đặc biệt là trong quan hệ với EU và Mỹ, những bên đang áp đặt trừng phạt nặng nề lên Nga.

New Delhi sẽ cần phải làm rõ vai trò của mình trong chuỗi cung ứng này nếu muốn tránh các biện pháp gây sức ép từ phương Tây.

Đây cũng là lời cảnh tỉnh cho toàn ngành công nghiệp điện tử Ấn Độ. Việc vô tình góp phần hỗ trợ một bên gây chiến tranh dù không trực tiếp, vẫn có thể làm xói mòn uy tín doanh nghiệp và cả thương hiệu quốc gia trong môi trường toàn cầu hóa.