An toàn

Hiệp hội phi công bác bỏ cáo buộc lỗi con người trong vụ tai nạn Air India

Phương Thảo 15/07/2025 10:51

Các chuyên gia hàng không cảnh báo không nên đưa ra kết luận vội vàng trong khi nhóm phi công lên án việc suy đoán thiếu cơ sở về hành vi của tổ lái trong vụ tai nạn Air India.

Hai tổ chức đại diện cho phi công thương mại tại Ấn Độ vừa công khai bác bỏ cáo buộc cho rằng lỗi con người đã dẫn đến vụ rơi máy bay thảm khốc của Air India hôm 12/6, khiến 260 người thiệt mạng.

Người dân tụ tập quanh các mảnh vỡ của chiếc máy bay Air India sau vụ rơi tại Ahmedabad vào ngày thứ Năm. (Ảnh: AP)
Người dân tụ tập quanh các mảnh vỡ của chiếc máy bay Air India sau vụ rơi tại Ahmedabad.

Họ gọi các suy đoán xoay quanh hành động của phi công là “liều lĩnh” và “thiếu căn cứ”, sau khi một báo cáo sơ bộ được công bố cho thấy công tắc kiểm soát nhiên liệu của động cơ đã bị tắt ngay trước khi chiếc Boeing 787-8 Dreamliner rơi xuống đất.

Theo báo cáo của Cục Điều tra Tai nạn Hàng không Ấn Độ (AAIB), các công tắc nhiên liệu của chuyến bay AI171khởi hành từ Ahmedabad và đang trên hành trình đến sân bay Gatwick ở London đã bị chuyển từ chế độ “run” (vận hành) sang “cutoff” (ngắt) chỉ vài giây trước khi máy bay mất độ cao và đâm xuống mặt đất.

Toàn cảnh máy bay Air India gặp nạn.

Ghi âm buồng lái cho thấy một phi công hỏi người còn lại lý do ngắt nhiên liệu, và người kia phủ nhận đã làm việc đó.

Tuy nhiên, báo cáo không chỉ rõ ai là người đặt câu hỏi và ai là người trả lời, cũng như không xác định danh tính người phát tín hiệu cấp cứu "Mayday" trước vụ rơi.

Dù báo cáo không đưa ra kết luận hay quy trách nhiệm cụ thể, nhiều chuyên gia hàng không quốc tế đã đưa ra nhận định sơ bộ.

Hộp đen từ hiện trường vụ rơi máy bay Air India được đưa sang Mỹ để phân tích.
Hộp đen từ hiện trường vụ rơi máy bay Air India được đưa sang Mỹ để phân tích.

Một số ý kiến cho rằng hành động chuyển công tắc nhiên liệu chỉ có thể được thực hiện một cách có chủ ý, từ đó dẫn tới những suy đoán thậm chí là cáo buộc ngầm về khả năng sai sót nghiêm trọng hoặc hành vi cực đoan từ tổ lái.


Các hiệp hội phi công lên tiếng: “Hoàn toàn vô căn cứ”

Chúng tôi cực kỳ lo ngại trước những suy đoán vô trách nhiệm, đặc biệt là việc ám chỉ liều lĩnh và không có căn cứ về khả năng tự sát của phi công.

Hiệp hội Phi công Thương mại Ấn Độ (ICPA)

ICPA đồng thời cảnh báo rằng việc lan truyền các giả định không có bằng chứng rõ ràng là vi phạm đạo đức nghề báo, có thể khiến dư luận hoang mang và làm chệch hướng quá trình điều tra cần thiết.

Lính cứu hỏa nỗ lực dập lửa tại hiện trường nơi chiếc máy bay Boeing 787 Dreamliner của Air India rơi ở Ahmedabad, Ấn Độ, ngày 12 tháng 6 năm 2025. Ảnh: Amit Dave | Reuters
Lính cứu hỏa nỗ lực dập lửa tại hiện trường nơi chiếc máy bay Boeing 787 Dreamliner của Air India rơi ở Ahmedabad, Ấn Độ, ngày 12/6.

Tuyên bố này được tiếp nối bởi Hiệp hội Phi công Hàng không Ấn Độ (ALPA India), tổ chức đại diện cho hơn 800 phi công.

ALPA India chỉ trích AAIB vì thiếu minh bạch và không có sự tham gia của các chuyên gia độc lập. Chủ tịch ALPA India, ông Sam Thomas, cho biết:

Chúng tôi cảm thấy cuộc điều tra đang đi theo hướng mặc định quy trách nhiệm cho phi công, trong khi vẫn chưa có đủ bằng chứng. Điều này hoàn toàn không thể chấp nhận được.

Chủ tịch ALPA India, ông Sam Thomas

Ông kêu gọi AAIB mời các quan sát viên quốc tế có chuyên môn tham gia để đảm bảo tính khách quan và công bằng.

"Không thể vô tình chạm và làm bật công tắc nhiên liệu"

Phát biểu với hãng tin Reuters, ông John Cox – chuyên gia an toàn hàng không và cựu phi công Boeing 737 – nhấn mạnh rằng các công tắc nhiên liệu trong buồng lái Boeing 787 không dễ bị tác động vô tình.

Đây là những công tắc cơ học có chốt khóa và được đặt ở vị trí rõ ràng. Bạn không thể vô tình đụng vào chúng và khiến chúng chuyển sang chế độ cutoff được

Ông John Cox – Chuyên gia an toàn hàng không và cựu phi công Boeing 737

Nhận định này góp phần làm dấy lên tranh cãi xung quanh việc có phải tổ lái đã vô tình hay cố ý tắt nhiên liệu, dẫn đến mất lực đẩy ở cả hai động cơ chỉ vài phút sau khi cất cánh.

Giám đốc điều hành Air India: “Quá sớm để kết luận”

Giữa làn sóng đồn đoán, Giám đốc điều hành Air India, ông Campbell Wilson kêu gọi công chúng và truyền thông bình tĩnh, nhấn mạnh rằng báo cáo sơ bộ chưa đưa ra bất kỳ kết luận hay khuyến nghị chính thức nào.

Cuộc điều tra vẫn đang ở giai đoạn đầu. Việc suy đoán hoặc kết luận vội vàng sẽ làm tổn hại đến toàn bộ quá trình tìm ra sự thật. Chúng ta cần sự thận trọng và tôn trọng đối với nạn nhân, gia đình họ cũng như các thành viên tổ bay

Ông Campbell Wilson - Giám đốc điều hành Air India

Hàn Quốc kiểm tra công tắc trên dòng máy bay Boeing

Bộ Giao thông Hàn Quốc chuẩn bị ban hành lệnh yêu cầu tất cả các hãng hàng không nội địa đang khai thác máy bay Boeing phải kiểm tra hệ thống công tắc nhiên liệu.

Một người phát ngôn của Bộ Giao thông Hàn Quốc xác nhận rằng việc kiểm tra sắp tới sẽ tuân theo hướng dẫn của FAA năm 2018.

Hướng dẫn này không mang tính bắt buộc nhưng khuyến nghị các hãng khai thác nhiều dòng máy bay Boeing, trong đó có 787, cần kiểm tra cơ chế khóa công tắc nhiên liệu để ngăn việc chuyển đổi ngoài ý muốn.

Người dân tụ tập quanh các mảnh vỡ của chiếc máy bay Air India sau vụ rơi tại Ahmedabad vào ngày thứ Năm. (Ảnh: AP)
Người dân tụ tập quanh các mảnh vỡ của chiếc máy bay Air India sau vụ rơi tại Ahmedabad vào ngày thứ Năm. (Ảnh: AP)

Dù chưa công bố thời gian cụ thể tiến hành kiểm tra tại Hàn Quốc, quyết định này phản ánh xu hướng thận trọng ngày càng tăng của ngành hàng không toàn cầu sau vụ tai nạn ở Ấn Độ.

Khi được hỏi, Boeing đã chuyển câu hỏi cho FAA và cơ quan này hiện vẫn chưa có bình luận chính thức nào thêm.

Chiếc Boeing 787-8 mang số hiệu AI171 đã rơi chỉ vài phút sau khi cất cánh từ sân bay Ahmedabad hôm 12/6, khiến 241 trong số 242 hành khách và phi hành đoàn thiệt mạng.

Ngoài ra, 19 người dưới mặt đất cũng tử vong vì mảnh vỡ và hỏa hoạn sau vụ va chạm.

Giây phút cuối khi máy bay của Hãng Air India gặp nạn
Giây phút cuối khi máy bay của Hãng Air India gặp nạn

Đây là một trong những thảm họa hàng không nghiêm trọng nhất của Ấn Độ trong hai thập kỷ qua, và đang thu hút sự quan tâm sát sao từ cả ngành hàng không quốc tế lẫn công luận toàn cầu.

Vụ tai nạn của Air India không chỉ là bi kịch về người mà còn đặt ra thách thức lớn về sự minh bạch, trách nhiệm và đạo đức trong điều tra hàng không.

Khi còn quá nhiều điều chưa rõ ràng, việc tôn trọng quy trình và tránh những suy luận thiếu căn cứ là điều tối quan trọng để đảm bảo sự công bằng cho các bên liên quan đặc biệt là những người không còn khả năng tự bảo vệ mình.

Phương Thảo