Anh hoàn thiện vertiport đầu tiên, sẵn sàng thử nghiệm eVTOL năm 2026

Skyports – công ty đang vận hành nhiều cơ sở vertiport tại châu Âu và châu Á – vừa hoàn tất xây dựng sân bay thẳng đứng tại khu phức hợp Bicester Motion (Oxfordshire).

Đây là một phần trong liên danh Advanced Mobility Ecosystem Consortium, nơi hội tụ các đối tác lớn như Vertical Aerospace và Atkins nhằm thúc đẩy ứng dụng eVTOL vào đời sống thực tiễn.

Vertiport tại Bicester sẽ khởi động với các chuyến bay trình diễn bằng nguyên mẫu VX4, mẫu máy bay điện cất hạ cánh thẳng đứng (eVTOL) đang được Vertical Aerospace phát triển và thử nghiệm.

Tuy nhiên, sân bay này được thiết kế “không phụ thuộc OEM” – nghĩa là có thể phục vụ nhiều dòng eVTOL khác nhau từ các nhà sản xuất toàn cầu.

Ông James Bircumshaw – Giám đốc phụ trách hợp tác khu vực EMEA của Skyports – cho biết dự án đang trong giai đoạn ORAT (Operational Readiness and Airport Transfer), tập trung vào vận hành hệ thống phòng điều hành, cảm biến thời tiết, nhận diện sinh trắc học hành khách và hệ thống lập lịch tài nguyên RMSS, tối ưu hóa vùng tiếp cận và cất hạ cánh (FATO).

Dù chưa đón hành khách trong giai đoạn đầu, vertiport sẽ mô phỏng toàn bộ quy trình di chuyển – từ xác minh danh tính, trải nghiệm chờ, đến lên/xuống máy bay – tương tự quy trình tại các sân bay truyền thống hoặc bãi đáp trực thăng cao cấp.

Đáng chú ý, sân bay thẳng đứng này có thiết kế module hóa, cho phép mở rộng nhà ga, tăng số lượng gian đỗ và khu vực hạ cánh khi nhu cầu vận hành tăng lên.

Bên cạnh đó, Skyports sẽ tích hợp các bài học kinh nghiệm từ các vertiport đang thử nghiệm tại Paris, London và Singapore, đồng thời kế thừa mô hình vận hành từ mạng lưới bãi đáp trực thăng tại New York và London.

Bicester được lựa chọn nhờ vào ba yếu tố then chốt:
– Vị trí chiến lược: Hơn 50% dân số Anh sống cách địa điểm này dưới 90 phút lái xe.
– Hạ tầng hỗ trợ mạnh: Khu Bicester Motion quy tụ 60 doanh nghiệp công nghệ và kỹ thuật tiềm năng.
– Tiềm năng du lịch: Gần Bicester Village – trung tâm mua sắm outlet lớn thứ hai châu Âu và là điểm đến hút khách chỉ sau Cung điện Buckingham.

“Mục tiêu lâu dài là kết nối Bicester với sân bay Heathrow,” Bircumshaw nói. “Khách du lịch quốc tế, ví dụ từ Trung Quốc, có thể lên eVTOL chỉ 10–12 phút sau khi hạ cánh, thay vì mất tới 90 phút đi ô tô. Khi bạn cần xử lý mọi việc trong ngày, yếu tố tiết kiệm thời gian là rất lớn.”

Với sự vào cuộc của cả ngành công nghệ, hàng không và hạ tầng, vertiport tại Bicester đánh dấu bước chuẩn bị thực chất của Vương quốc Anh trong cuộc đua triển khai taxi bay điện – lĩnh vực đang được xem là trụ cột giao thông đô thị mới trong thập kỷ tới.

Linh Phương