Phương án mới cho chiếc Boeing "bỏ quên" gần 2 thập kỷ ở Nội Bài

Cục Hàng không Việt Nam vừa có báo cáo gửi Bộ Xây dựng liên quan đến phương án xử lý chiếc máy bay Boeing B727-200 mang quốc tịch Campuchia của Hãng hàng không Royal Khmer Airlines (RKA), bị bỏ rơi tại Cảng Hàng không Quốc tế Nội Bài từ năm 2007 đến nay.

Chiếc Boeing “đắp chiếu” tại Nội Bài không thể đem đấu giá

Theo báo cáo của Cục Hàng không Việt Nam, tàu bay Boeing B727-220 vốn thuộc Hãng hàng không Royal Khmer Airlines (RKA) mang quốc tịch Campuchia với số hiệu đăng ký XU-RKJ, đỗ tại Sân bay quốc tế Nội Bài từ ngày 1/5/2007.

Sau khi tiếp nhận thông tin, Cảng Hàng không Quốc tế Nội Bài phối hợp với Cục Hàng không Việt Nam đã triển khai các thủ tục xử lý chiếc tàu bay.

Đến ngày 11/11/2014, Ủy ban Nhà nước về Hàng không dân dụng Campuchia có văn bản phản hồi, cho biết Giấy phép khai thác (AOC) của Hãng hàng không Royal Khmer Airlines đã bị thu hồi, và chiếc tàu bay này cũng đã bị xóa đăng ký quốc tịch Campuchia từ ngày 13/10/2008. Phía Campuchia đồng thuận để Việt Nam xử lý tàu bay theo quy định của pháp luật Việt Nam.

Ngày 15/12/2014, Cục Hàng không Việt Nam đã ra thông báo xác định tàu bay bị bỏ và sẽ xử lý theo quy định pháp luật Việt Nam và Bộ Tài chính có quyết định tàu bay này xác lập quyền sở hữu toàn dân về tài sản.

Tuy nhiên tại quyết định, tàu bay này chưa được xác định giao cho cơ quan, đơn vị cụ thể nào là đơn vị chủ trì quản lý tài sản.

Cục Hàng không Việt Nam đã có báo cáo đề xuất phương án bán đấu giá chiếc tàu bay B727-200 bị bỏ lại tại Cảng Hàng không quốc tế Nội Bài dưới dạng sắt vụn, nhằm sớm di dời tàu bay và tháo gỡ vướng mắc cho hoạt động khai thác của sân bay.

Liên quan đến phương án bán đấu giá chiếc tàu bay B727-200 bị bỏ lại, lãnh đạo Cục Hàng không Việt Nam cho biết, Cục không có chức năng và điều kiện để tự định giá tài sản. Do đó, việc đấu giá sẽ được thực hiện trên cơ sở kết quả mà đơn vị định giá đưa ra làm căn cứ triển khai việc bán đấu giá.

Tuy nhiên, việc thẩm định giá chiếc tàu bay B727-200 gặp nhiều khó khăn do không có hồ sơ pháp lý, hồ sơ kỹ thuật hay tài liệu liên quan đi kèm.

Hiện không có hãng hàng không nào tại Việt Nam khai thác dòng máy bay này. Bên cạnh đó, đây là loại tài sản đặc thù, chưa từng có tiền lệ giao dịch trong nước, nên kết quả thẩm định giá chỉ được đưa ra trong điều kiện thông tin hạn chế.

Ngoài ra, trên thế giới, các giao dịch liên quan đến những tài sản tương tự cũng rất hiếm khi diễn ra.

Các tài sản được đưa vào làm tài sản so sánh có thời điểm xa nhất từ năm 2015, vì vậy, đơn vị thẩm định giá cũng gặp hạn chế trong việc xác minh, kiểm chứng thông tin về các tài sản so sánh thu thập.

Đối với trường hợp chiếc tàu bay bị bỏ lại, đây là tài sản đã xuống cấp nghiêm trọng, hư hỏng nặng và không còn khả năng phục hồi. Cả ở Việt Nam lẫn quốc tế đều chưa ghi nhận tiền lệ xử lý tương tự.

Cục Hàng không nhận thấy không đủ cơ sở và thiếu thuyết phục trong quá trình phê duyệt giá khởi điểm của tài sản mà bên định giá đưa ra.

Sử dụng máy bay cũ làm mô hình phục vụ đào tạo

Nhằm tìm hướng tháo gỡ vướng mắc, Cục Hàng không Việt Nam đã làm việc với Học viện Hàng không Việt Nam để phối hợp xây dựng phương án xử lý chiếc tàu bay bị bỏ lại.

Về phía Học viện, đơn vị này cũng bày tỏ mong muốn được sử dụng tàu bay này làm mô hình, giáo cụ phục vụ công tác thực hành, thực tập cho sinh viên tại cơ sở đào tạo chuyên ngành hàng không.

Theo đó, Học viện Hàng không Việt Nam phối hợp cùng với cơ quan có tài sản bàn giao tiến hành tiếp nhận tàu bay Boeing 727-200 đồng thời thuê các đơn vị khảo sát, lập phương án khả thi tháo lắp, di chuyển về cơ sở 3 của Học viện tại Cam Ranh.

Theo thông tin từ Cục Hàng không Việt Nam, nếu muốn mua một chiếc máy bay đạt tiêu chuẩn hàng không quốc tế để làm mô hình phục vụ đào tạo, cơ sở đào tạo trong nước sẽ phải nhập khẩu từ nước ngoài với chi phí ước tính lên tới khoảng 500 tỷ đồng.

Trong khi đó, Học viện Hàng không Việt Nam cho biết, nếu được tiếp nhận chiếc máy bay B727-200 bị bỏ lại, tổng chi phí cho việc tháo dỡ, vận chuyển, lắp đặt và hoàn thiện bàn giao chỉ vào khoảng 8,74 đến 9,66 tỷ đồng.

Mặc dù không còn khả năng khôi phục tính năng bay, chiếc Boeing 727-200 bị bỏ lại tại sân bay Nội Bài vẫn được đánh giá là tài sản có giá trị trong công tác đào tạo.

Đây là nguồn giáo cụ trực quan hữu ích giúp sinh viên ngành hàng không tiếp cận thực tế với cấu trúc và trang thiết bị của một loại tàu bay vẫn đáp ứng các tiêu chuẩn công nghệ hiện đang áp dụng trong ngành.

Chiếc máy bay vẫn còn đầy đủ các bộ phận quan trọng như khung sườn, buồng lái, hàng ghế, buồng càng và hệ thống đồng hồ hiển thị. Nhờ đó, có thể sử dụng để phục vụ hoạt động giảng dạy, mô phỏng thao tác tháo – lắp cả bên ngoài và bên trong tàu bay, chẳng hạn như tháo lắp ghế ngồi, hệ thống chiếu sáng…

Ngoài ra, các thành phần cấu tạo chính của động cơ vẫn đầy đủ là một yếu tố rất quan trọng trong đào tạo kỹ thuật bảo dưỡng vì đây là một dạng thiết bị rất khó tìm và mô phỏng rất phức tạp.

“Nếu không có giáo cụ trực quan sinh động thì việc dạy học trở nên lý thuyết hóa, xa rời các quy định pháp luật về hàng không dân dụng, không phù hợp với nền giáo dục hiện đại hiện nay. Do đó, mô hình tàu bay là giáo cụ cần thiết cho việc đào tạo gắn với thực tiễn, gắn với quy định pháp luật và giảm đáng kể chi phí mua thiết chuyên dụng tại nước ngoài về phục vụ công tác đào tạo,” lãnh đạo Cục Hàng không đánh giá.

Bên cạnh đề xuất tiếp nhận, Học viện Hàng không Việt Nam cũng cam kết đảm bảo đủ nguồn lực tài chính để thực hiện toàn bộ quá trình tháo dỡ, vận chuyển, sửa chữa, bảo hành, bảo dưỡng chiếc máy bay Boeing 727-200. Kinh phí thực hiện sẽ được huy động từ nguồn thu học phí, nguồn tài trợ,... không sử dụng ngân sách Nhà nước.

Minh Châu