Mỹ chuyển 'bóng ma bầu trời' B-2 cho Israel, 'chảo lửa' Trung Đông chưa thể tắt
Mỹ đang đề xuất chuyển giao máy bay ném bom chiến lược B-2 Spirit cho Israel, động thái có thể làm bùng phát trở lại cuộc xung đột Israel-Iran.
Chưa từng có tiền lệ
Theo Fox News, hai nhà lập pháp người Mỹ - nghị sĩ đảng Dân chủ Josh Gottheimer và đảng viên Cộng hòa Michael Lawler đề xuất dự luật cho phép Tổng thống Mỹ Donald Trump chuyển giao máy bay ném bom B-2 Spirit và bom chống boongke đặc biệt cho Israel, nếu xác định rằng Iran vẫn đang tiếp tục phát triển vũ khí hạt nhân sau các cuộc không kích vào trước đó.
“Iran không bao giờ được phép sở hữu vũ khí hạt nhân. Đó là lý do tôi hoàn toàn ủng hộ các hành động quân sự của chúng ta đầu tháng này... Israel phải có khả năng tự vệ trước Iran và đảm bảo rằng Iran không thể tái thiết năng lực hạt nhân", ông Gottheimer cho hay.
Điều đáng nói, Mỹ chưa bao giờ cung cấp loại máy bay này cho bất kỳ đồng minh nào của mình. Không lực Mỹ (USAF) hiện đang vận hành 19 oanh tạc cơ B-2 Spirit.
Nghị sĩ Lawler bổ sung: “Dự luật này trao quyền cho tổng thống để trang bị cho Israel các công cụ và huấn luyện cần thiết nhằm răn đe Tehran và làm cho thế giới trở nên an toàn hơn”.
Trước đó, ngày 22/6, USAF đã sử dụng các máy bay ném bom tàng hình B-2 Spirit để tấn công 3 cơ sở hạt nhân của Iran tại Fordow, Natanz và Isfahan.
Chiến dịch “Midnight Hammer” (Nhát búa giữa đêm) là cuộc tấn công tác chiến lớn nhất của máy bay B-2 trong lịch sử Mỹ và đã gây thiệt hại cực kỳ nghiêm trọng lên các mục tiêu, theo Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng liên quân, đại tướng Dan Caine tiết lộ.
Theo ông Caine, có đến 7 máy bay ném bom chiến lược B-2 Spirit tham gia chiến dịch này. Số máy bay này xuất phát trong đêm 20, rạng sáng 21-6 (giờ Mỹ) từ căn cứ không quân ở bang Missouri (Mỹ).
Tổng cộng có 14 quả bom phá boongke phi hạt nhân GBU-57 MOP (Massive Ordnance Penetrator) được thả xuống Iran, có khả năng phá hủy mục tiêu ở độ sâu hơn 60m. Bom GBU-57 MOP nặng 13.600kg, trong đó có 2.42 kg là đầu đạn.
Theo lời Tổng thống Trump, trong đợt tấn công này đã “xóa sổ hoàn toàn” chương trình hạt nhân của chính quyền Iran.
Về phần mình, Israel cũng đã tấn công một loạt địa điểm của Iran và tiêu diệt một số chỉ huy quân sự cấp cao. Tuy nhiên, nước này không sở hữu các loại bom GBU-57.
Tính đến năm 2024, Mỹ sở hữu 19 chiếc B-2 đang hoạt động, và chưa bao giờ chuyển giao loại máy bay này cho bất kỳ đồng minh nào.
B-2 Spirit, hay còn gọi là ‘Stealth Bomber’, là một trong những thành tựu công nghệ quân sự đỉnh cao của Không quân Mỹ. Hiện đây là máy bay ném bom tàng hình duy nhất trên thế giới có khả năng mang bom xuyên phá boongke GBU-57 MOP.
Với chi phí sản xuất khoảng 2,1 tỷ USD mỗi chiếc, B-2 là một trong những máy bay đắt đỏ nhất từng được chế tạo. B-2 có thể mang đến 18,144kg vũ khí, bao gồm bom thông thường, bom hạt nhân và đặc biệt là hai quả bom GBU-57 MOP, được thiết kế để phá hủy các mục tiêu kiên cố dưới lòng đất.
Trong bối cảnh xung đột Israel-Iran, cơ sở hạt nhân Fordo trở thành tâm điểm chú ý do khả năng làm giàu uranium đến 60%, gần mức vũ khí hạt nhân. Và B-2 Spirit, với khả năng mang bom GBU-57, được xem là lựa chọn hàng đầu để tấn công các mục tiêu như Fordow.
Iran có thể tái khởi động làm giàu uranium trong vài tháng
IAEA cảnh báo Iran có thể tái khởi động chương trình làm giàu uranium chỉ trong vài tháng bất chấp các cuộc không kích gần đây của Mỹ.
Giám đốc Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) – ông Rafael Grossi – cho biết trong một cuộc phỏng vấn với Radio France Internationale rằng các máy ly tâm tại cơ sở hạt nhân ngầm Fordow của Iran “không còn hoạt động” sau các cuộc tấn công của Mỹ.
Tuy nhiên, một số ý kiến cho rằng Iran có thể đã di chuyển lượng uranium làm giàu khỏi các cơ sở bị tấn công, nhưng trong cuộc phỏng vấn với đài CBS cuối tuần qua, ông Grossi cảnh báo rằng Iran có thể tái khởi động chương trình làm giàu chỉ trong “vài tháng”.
“Iran vẫn còn năng lực. Họ hoàn toàn có thể, chỉ trong vài tháng, thậm chí sớm hơn, vận hành một vài dãy máy ly tâm để sản xuất uranium làm giàu. Thành thật mà nói, không thể khẳng định rằng mọi thứ đã biến mất hoàn toàn”, ông nói.
“Thiệt hại là rất nghiêm trọng, nhưng không phải là triệt để. Iran vẫn còn năng lực công nghiệp và công nghệ. Nếu họ muốn, họ có thể tái khởi động chương trình bất cứ lúc nào”, Grossi nhận định.
Iran được cho là sở hữu khoảng 408,6 kg uranium làm giàu 60%, đủ để sản xuất hơn 9 quả bom hạt nhân nếu được làm giàu thêm. Tuy nhiên, vẫn chưa rõ liệu kho dự trữ này có bị phá hủy trong các cuộc tấn công hay đã được di dời trước đó. Grossi nhấn mạnh rằng cần làm rõ vị trí của kho uranium này để đánh giá chính xác rủi ro.
Thứ trưởng Ngoại giao Iran cũng tuyên bố trên NBC rằng Iran không có kế hoạch dừng hoạt động làm giàu uranium, bất chấp các cuộc tấn công và áp lực quốc tế.
Trong một diễn biến khác, sau khi phiến quân Houthi tiến hành một cuộc tấn công vào Israel, Đại sứ Mỹ tại Israel, ông Mike Huckabee, gợi ý rằng Mỹ nên điều động B-2 đến Yemen để đáp trả.
“Chúng tôi tưởng rằng tên lửa đã ngừng bay tới Israel, nhưng Houthi vừa mới bắn một quả ngay trên đầu chúng tôi. May mắn thay, hệ thống đánh chặn của Israel đã giúp chúng tôi chỉ cần chờ trong hầm trú ẩn cho đến khi báo động kết thúc. Có lẽ máy bay B-2 nên được đưa qua Yemen!”, ông Huckabee nói.
Được biết, máy bay B-2 đã từng tấn công mục tiêu Houthi tại Yemen vào tháng 10/2024.
Đề xuất cho phép chuyển giao máy bay B-2 và bom xuyên boongke cho Israel nếu Iran tiếp tục chương trình hạt nhân cho thấy Mỹ đang nâng cao mức độ sẵn sàng đối đầu với Tehran. Trong khi đó, khả năng Iran khôi phục năng lực làm giàu uranium trong thời gian ngắn khiến cộng đồng quốc tế lo ngại về nguy cơ leo thang căng thẳng ở Trung Đông.