Lý do Litva chọn C-390 Millenium cho vận tải hàng không

Ngày 19/6, Litva công bố việc lựa chọn vận tải cơ Embraer C-390 Millenium làm máy bay vận tải hàng không tiếp theo của mình và sẽ sớm bắt đầu đàm phán với hãng hàng không lớn của Brazil. Trong khi Bộ Quốc phòng nước này chưa nêu rõ số lượng máy bay họ sẽ mua, LRT đưa ra con số là ba khung máy bay, chính là số lượng C-27J Spartan mà Không quân Litva đang sử dụng.

C-390 sẽ bổ sung cho khả năng vận tải quân sự chung của C-27J đang phục vụ. Trên thực tế, "việc mua lại sẽ hỗ trợ khả năng hiện có của C-27J Spartan", MND cho biết trong thông cáo báo chí.

MND cũng cho biết thêm rằng họ đã "bắt đầu đàm phán" sau khi "kết thúc đánh giá về máy bay được đề xuất từ ​​ba công ty hàng không dựa trên dữ liệu phân tích thị trường". Tuy nhiên, họ không đề cập đến những ứng cử viên khác. Hai trong số đó có thể là Airbus, cung cấp A400M, và Lockheed Martin, giới thiệu C-130 Hercules.

“Máy bay C-390 Millennium do Embraer Defense & Security sản xuất đã được chọn là lựa chọn đáp ứng được nhiều yêu cầu nhất trong danh sách yêu cầu của Lithuania”, bản phát hành giải thích.

Máy bay C-390 Millenium đã được Brazil (đi vào hoạt động năm 2019), Bồ Đào Nha (năm 2023) và gần đây nhất là Không quân Hungary (năm 2024) sử dụng. Các nhà khai thác châu Âu trong tương lai khác là Hà Lan, Áo, Cộng hòa Séc, Thụy Điển và Slovakia. Điều này khiến Litva trở thành nhà khai thác thứ chín của máy bay này.

Máy bay C-27J Spartans của Litva

Không quân Litva (LTAF, hay Lietuvos karinės oro pajėgos/LK KOP) hiện đang vận hành ba chiếc C-27J Spartan, do Alenia Aeronautica của Ý, hiện là Leonardo, sản xuất. Chiếc cuối cùng trong số này đi vào hoạt động vào cuối năm 2009 và hoạt động từ căn cứ chính của loại máy bay này tại Siauliai.

Hai khung máy bay trước đó được giao vào năm 2006 và 2008 và đã phục vụ đáng kể ở Afghanistan, với 300 chuyến bay đến quốc gia Trung Á này để hỗ trợ lực lượng NATO tại đó. Theo Bộ Quốc phòng Litva (MND), máy bay này được "sử dụng để vận chuyển quân, thả dù, vận chuyển y tế, vận chuyển VIP và các nhiệm vụ đặc biệt khác".

Tăng cường năng lực quân sự cho NATO

Tuyên bố của Bộ Quốc phòng Litva (MND) cho biết C-390 “sẽ tăng cường đáng kể năng lực của Không quân Litva và hỗ trợ khả năng tương tác tuyệt vời giữa quốc phòng Litva và các đối tác NATO”.

Với khả năng vận chuyển hàng không chủ yếu hướng đến mục tiêu chiến thuật, việc đòi hỏi khả năng vận chuyển hàng hóa quân sự hiện đại và nặng hơn cũng phù hợp với trách nhiệm ngày càng tăng trong liên minh NATO. Điều này đặc biệt đúng khi Hoa Kỳ dưới thời Tổng thống Donald Trump làm giảm sự hỗ trợ chính trị và chiến lược cho châu Âu, với Pháp và Đức hiện đóng vai trò lớn hơn trong việc củng cố sườn phía đông của liên minh trước Nga.

NATO cũng xác định Litva vào ngày 6/6 là một trong tám nhóm tác chiến, hay Lực lượng Lục quân Tiền phương (FLF), gồm các đội quân đa quốc gia từ các quốc gia thành viên để thiết lập "sự răn đe", "sự hiện diện tiền phương" và "thế trận phòng thủ [...] ở phía đông lãnh thổ Liên minh".

Đầu tháng 5 cũng chứng kiến ​​cuộc tập trận Iron Wolf 2025-I được thực hiện , trong đó các hoạt động "phòng thủ và tấn công" của khoảng 8.000 quân đã lên đến đỉnh điểm bằng một hoạt động tấn công trên không của Lữ đoàn tấn công đường không số 173 của Quân đội Hoa Kỳ, trước khi chuyển sang cuộc tập trận Swift Response 2025. Việc sử dụng rộng rãi các phương tiện chiến thuật và thiết bị quân sự chuyên dụng sẽ cần đến khả năng vận chuyển hàng không lớn hơn và nặng hơn.

Thúc đẩy khả năng tương tác, an ninh tập thể và đơn giản hóa hậu cần

Embraer cho biết trong thông cáo báo chí rằng, bằng cách áp dụng C-390 Millennium, Litva sẽ "nâng cao đáng kể năng lực hoạt động của mình trong khi vẫn được hưởng lợi từ hệ sinh thái và sự hợp tác hiện có ở châu Âu về mặt hỗ trợ và đào tạo". Điều này là do số lượng lớn người dùng châu Âu được đề cập ở trên, giúp dễ dàng cung cấp phụ tùng thay thế, hậu cần và cuối cùng là kiểm tra chi phí vòng đời.

Bộ Quốc phòng Litva cho biết "đánh giá dựa trên các yêu cầu về máy bay hoạt động" của quân đội Litva, bên cạnh "các thông số sinh thái và kinh tế, thời hạn giao hàng và tiềm năng hợp tác công nghiệp của nhà sản xuất, tức là khuynh hướng hợp tác với các doanh nghiệp và tổ chức khoa học tại Litva".

Embraer được biết đến là thân thiện hơn với các nghĩa vụ sản xuất chung và bù trừ tại địa phương. Một cơ sở sản xuất Embraer được đề xuất tại Ba Lan sẽ đơn giản hóa hơn nữa khâu hậu cần, giảm chi phí và tạo ra việc làm. Điều này đặc biệt đúng vì Hy Lạp cũng được cho là đang cân nhắc máy bay này để thay thế máy bay C-130 Hercules cũ hơn của mình.

MND cho biết thêm rằng, “so với các lựa chọn khác trên thị trường”, C-390 Millennium cũng tự hào về “hiệu suất nhiên liệu”, “mức độ ô nhiễm thấp hơn và động cơ phản lực tương đối im lặng”.

“Máy bay hoạt động hiệu quả trong thời kỳ khủng hoảng và thời bình do chu kỳ bảo dưỡng tương thích với máy bay dân dụng. Một yếu tố có lợi khác là cam kết của nhà sản xuất trong việc đóng góp cho ngành quốc phòng của Litva thông qua hợp tác công nghiệp”, bản phát hành cho biết thêm.

Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Dovilė Šakalienė cho biết trong tuyên bố: “Chúng tôi đang mua khả năng vận chuyển hàng không chiến lược, một thứ đang khan hiếm trong số các Đồng minh NATO ở châu Âu, thay vì chỉ là các tài sản hàng không thế hệ tiếp theo. Khoảng cách này đã được nêu ra trong các cuộc họp của NATO nhiều lần.

Máy bay mới cho phép vận chuyển hàng không nhanh hơn và tiết kiệm hơn các thiết bị và quân đội, đồng thời tăng cường tiềm năng răn đe chung của Liên minh. Litva cần một máy bay có khả năng vận chuyển hàng nặng và phạm vi hoạt động đáng kể, cũng như tương thích với các tiêu chuẩn của NATO, để chúng tôi có thể đóng góp vào các nhiệm vụ đa quốc gia như những người ngang hàng.”

Phóng viên