Southwest Airlines giảm thiểu rủi ro từ "lon nước phát nổ"
Những đợt nắng nóng kỷ lục tại Mỹ đã khiến các lon nước giải khát bị quá nhiệt và phát nổ ở độ cao hành trình. Southwest Airlines buộc phải tìm biện pháp giảm thiểu rủi ro.
Cụ thể, các lon nước giải khát bị quá nhiệt đã phát nổ ở độ cao hành trình, bung nắp và làm văng chất lỏng ra khắp khoang. Hơn 20 tiếp viên hàng không đã bị thương, trong đó có một người phải khâu vết rách.
Khác với nhiều hãng hàng không truyền thống, Southwest vận chuyển đồ uống bằng xe không có hệ thống làm lạnh và không phục vụ thực phẩm dễ hỏng, dẫn đến việc các lon nước bị phơi ngoài trời ở nhiệt độ cao trước khi được đưa lên máy bay.

Sự cố buộc Southwest phải nhanh chóng tìm ra nhiều giải pháp để giảm thiểu rủi ro – một số trong đó đã làm thay đổi hoàn toàn quy trình cung cấp đồ ăn thức uống của hãng. Hãy cùng tìm hiểu sâu hơn về tình huống này và những tác động của nó đối với Southwest Airlines.
Tóm tắt sự cố
Mùa hè năm 2024 được ghi nhận là một trong những mùa nóng nhất lịch sử, gây ra nhiều thách thức về vận hành cho Southwest Airlines. Các lon nước ngọt bị phơi nắng quá lâu trên đường băng đã nổ tung khi máy bay đạt độ cao hành trình.
Trong suốt thời kỳ nắng nóng, nhiệt độ thường xuyên vượt ngưỡng 100 độ F – mức nhiệt không phù hợp để bảo quản nước có ga.
Khác với các hãng hàng không lớn sử dụng xe tải có kho lạnh, Southwest dùng xe tải và rơ-moóc có điều hòa để tiết kiệm chi phí – một phần quan trọng trong mô hình hoạt động chi phí thấp của hãng. Tuy nhiên, điều này đã khiến các lon nước hấp thụ nhiệt độ cao trong thời gian dài khi nằm trên mặt đất.
Khi máy bay cất cánh và áp suất trong khoang giảm, sự chênh lệch áp suất giữa bên trong lon và môi trường xung quanh làm tăng nguy cơ phát nổ.
Trong năm 2024, nhiều tiếp viên bị thương do các lon nước biến dạng hoặc phát nổ khi mở ra – bao gồm cả vết rách nghiêm trọng phải khâu. Dù không có hành khách nào bị thương, tần suất xảy ra sự cố buộc Southwest phải hành động.
Sự cố xảy ra trên nhiều chuyến bay
Southwest vận hành khoảng 4.200 chuyến bay mỗi ngày, trong đó nhiều chuyến đi qua các thành phố chịu ảnh hưởng của đợt nắng nóng năm 2024.
CBS News đưa tin, từ mùa xuân năm 2024, đã có hơn 20 sự cố lon nước phát nổ được ghi nhận – con số này tiếp tục tăng khi mùa hè bước vào giai đoạn cao điểm.

Những chấn thương được ghi nhận bao gồm vết cắt ở tay, cánh tay và các khu vực khác. Một tiếp viên đã phải khâu vết thương do lon phát nổ khi mở.
Những sự cố này không chỉ giới hạn ở một khu vực mà lan rộng ra nhiều sân bay trong mạng lưới của Southwest như Phoenix (PHX), Las Vegas (LAS), Austin (AUS), Dallas Love Field (DAL), Houston Hobby (HOU) và Sacramento (SMF).
Mặc dù hành khách không bị ảnh hưởng, các nhân viên tổ bay và cả nhân viên mặt đất đều phải đối mặt với nguy cơ. Trong các nhóm nội bộ trên Facebook của nhân viên Southwest, nhiều bài đăng thể hiện sự lo lắng và bức xúc, buộc hãng phải nhanh chóng có biện pháp khắc phục.
Ba nguyên nhân dẫn đến sự cố
Hiện tượng lon phát nổ xảy ra do ba yếu tố kết hợp:
1. Nhiệt độ mặt đất cực cao: Mùa hè 2024, Las Vegas ghi nhận mức nhiệt 120 độ F, trong khi Phoenix và Palm Springs cũng chạm mốc kỷ lục. Các lon nước bị để trong xe kéo ngoài trời nhanh chóng đạt nhiệt độ không an toàn.
2. Mô hình vận hành tiết kiệm: Southwest không phục vụ thực phẩm dễ hỏng và do đó không sử dụng xe tải có kho lạnh, mà chỉ dùng xe thông thường để tiết kiệm chi phí.
3. Chênh lệch áp suất trên không: Khi máy bay tăng độ cao, áp suất cabin giảm mạnh, cộng với áp suất trong lon vốn đã cao do quá nhiệt, dẫn đến nguy cơ phát nổ.
Ba yếu tố này kết hợp khiến lon nước trở thành nguy cơ an toàn nghiêm trọng trên các chuyến bay của Southwest.
Southwest đã làm gì để đối phó?
Southwest buộc phải khẩn cấp áp dụng các biện pháp giảm thiểu rủi ro. Bắt đầu từ mùa xuân 2024, hãng triển khai kiểm tra nhiệt độ lon nước bằng nhiệt kế điện tử trước khi chất lên máy bay. Nếu lon vượt quá 98 độ F, chúng sẽ được chuyển về làm mát lại.

Hãng cũng thay đổi cách bố trí xe vận chuyển – mỗi chuyến chỉ chở ít lon hơn nhằm giảm thời gian tiếp xúc với môi trường nóng. Tại các sân bay nóng như Phoenix và Las Vegas, Southwest đưa vào sử dụng các thùng giữ nhiệt để làm chậm quá trình nóng lên của đồ uống.
Tiếp viên được đào tạo để kiểm tra dấu hiệu biến dạng hoặc nhiệt độ bề mặt lon trước khi phục vụ. Nếu phát hiện nguy hiểm, họ sẽ thay lon khác cho khách kèm lời xin lỗi. Ở một số điểm, hãng bắt đầu đưa vào sử dụng xe tải có điều hòa để thay thế xe thông thường.
Giải pháp lâu dài
Theo National Public Radio, Southwest và Công đoàn tiếp viên TWU Local 556 đã phát triển kế hoạch nhiều giai đoạn để xử lý triệt để vấn đề. Giai đoạn đầu là triển khai rơ-moóc có kho lạnh tại các trung tâm phân phối lớn để làm mát lon trước khi chất lên xe.
Hãng cũng thử nghiệm sử dụng xe tải có điều hòa tại các thành phố nóng, dù điều này sẽ làm tăng chi phí vận hành. Southwest còn thảo luận với Coca-Cola về khả năng chuyển sang sử dụng lon nhỏ hơn (7,5 ounce) với hợp kim ít nhạy cảm hơn với nhiệt độ.
Để đảm bảo hiệu quả, hãng theo dõi nhiệt độ trên toàn hệ thống. Chủ tịch TWU Local 556 cho biết tiếp viên đã từng cảnh báo vấn đề này từ nhiều năm trước, nhưng phải đến mùa hè 2024 Southwest mới thật sự nghiêm túc tìm giải pháp.
Tác động và hệ quả rộng hơn
Southwest là hãng hàng không chi phí thấp – đặc trưng khiến hãng khác biệt so với các đối thủ lớn. Hãng không phục vụ thức ăn dễ hỏng, do đó không cần đầu tư xe tải lạnh hay hợp tác với đơn vị cung ứng chuyên biệt. Trong nhiều năm, điều này giúp tiết kiệm chi phí đáng kể, nhưng sự cố mùa hè vừa qua đã cho thấy mặt trái của chiến lược này.
Vấn đề “lon nước phát nổ” là minh chứng cho tác động của biến đổi khí hậu lên ngành hàng không – từ giông bão đến nắng nóng cực đoan đều có thể ảnh hưởng trực tiếp đến vận hành.
Cơ quan Hàng không Liên bang Mỹ (FAA) đã nhanh chóng phân tích tình hình tại Southwest và đề xuất giải pháp, dù chưa đưa ra quy định bắt buộc.
Sau sự cố, toàn ngành hàng không đã xem xét lại quy trình cung cấp đồ ăn, thức uống. Lần đầu tiên, các hãng phải cân nhắc đến việc làm lạnh cả những mặt hàng vốn không dễ hỏng – điều này có thể khiến các hãng giá rẻ phải gánh thêm chi phí.
Công nghệ có thể là yếu tố quyết định giúp bảo đảm an toàn cho hành khách trước những rủi ro kiểu mới phát sinh do thời tiết cực đoan.