AerCap thắng kiện 1.000 tỷ USD: Lớn nhất lịch sử ngành hàng không
Hợp đồng bảo hiểm chiến tranh của AerCap (Ireland) có mức giới hạn 1,2 tỷ USD, và số tiền được phán quyết chi trả là 1,035 tỷ USD trước các hãng bảo hiểm.
Các công ty cho thuê máy bay – dẫn đầu bởi AerCap (Ireland) đã khởi kiện để đòi bồi thường theo các hợp đồng bảo hiểm “mọi rủi ro” và “rủi ro chiến tranh”, sau khi khoảng 116 máy bay và 15 động cơ – phân bổ cho 18 hãng hàng không tại Nga – bị giữ lại vĩnh viễn trong lãnh thổ Nga.
Riêng AerCap cho biết phán quyết cho phép họ thu hồi khoảng 1 tỷ USD từ các hãng bảo hiểm, với hạn chót thanh toán là ngày 2/7 tới.
Trọng tâm của vụ kiện xoay quanh một câu hỏi pháp lý then chốt: Việc bị mất quyền kiểm soát đối với tài sản – trong trường hợp này là máy bay – có tương đương với “tổn thất vật lý” hay không?
Các công ty bảo hiểm lập luận rằng vì máy bay không bị phá hủy nên không thể xem là mất mát. Tuy nhiên, tòa án không đồng tình.
Phán quyết ghi nhận rằng một số hãng hàng không Nga, bao gồm S7 Airlines, Ural Airlines, Red Wings và Utair, từng cân nhắc việc trả lại máy bay, cho thấy không phải mọi bên đều chủ định giữ máy bay lại vì lợi ích thương mại.
Dù vậy, những hãng muốn trả máy bay lại đều rơi vào tình thế “bị hạn chế ngày càng tăng và chịu áp lực rõ rệt từ phía chính phủ để không thực hiện điều đó.”
Bước ngoặt pháp lý xảy ra vào ngày 10/3/2022, khi Nga ban hành Nghị định 311 – cấm xuất khẩu máy bay và động cơ ra khỏi nước này. Theo tòa, kể từ thời điểm đó, mọi khả năng “linh hoạt” về việc trả lại máy bay gần như không còn.
AerCap viện dẫn điều khoản “mọi rủi ro” làm cơ sở chính cho yêu cầu bồi thường, còn “rủi ro chiến tranh” được đưa ra như phương án dự phòng. Ngược lại, các công ty cho thuê khác chọn hướng tiếp cận ngược lại.
Tuy nhiên, tòa cho rằng nguyên nhân trực tiếp của tổn thất là nghị định 311 – tức là hành động của chính phủ, và điều này phù hợp với định nghĩa về “giam giữ” hoặc “kiềm chế” theo hợp đồng bảo hiểm chiến tranh. Tòa cũng bác bỏ hàng loạt lập luận phòng vệ từ phía các hãng bảo hiểm, bao gồm các điều khoản loại trừ và lý do liên quan đến lệnh trừng phạt quốc tế.
Hợp đồng bảo hiểm chiến tranh của AerCap có mức giới hạn 1,2 tỷ USD, và số tiền được Tòa án Thương mại thuộc Tòa án Tối cao London phán quyết chi trả là 1,035 tỷ USD – theo thông báo từ công ty luật Herbert Smith Freehills Kramer, đại diện cho AerCap. Đây là yêu cầu bồi thường lớn nhất trong vụ kiện, vượt xa các công ty cho thuê khác như Dubai Aerospace Enterprise.
AerCap trước đó đã ghi nhận khoản lỗ 2,7 tỷ USD vào năm 2022 do phải xóa sổ hoặc giảm giá trị các máy bay bị giữ tại Nga. Tuy nhiên, công ty đã thu hồi được 1,3 tỷ USD trong năm 2023 và 195 triệu USD vào năm 2024. Cộng với phán quyết mới nhất, tổng giá trị phục hồi trước thuế đạt 2,5 tỷ USD.
“Chúng tôi sẽ tiếp tục mạnh mẽ theo đuổi các yêu cầu bồi thường đối với các hãng bảo hiểm và tái bảo hiểm có liên quan đến các tài sản vẫn còn bị giữ tại Nga,” AerCap tuyên bố. “Tuy nhiên, thời gian, mức độ và khả năng thu hồi các khoản bồi thường tiếp theo vẫn còn nhiều bất định.”