"Chim ưng" tàng hình F-35 đắt giá nhất thế giới "thất bại" ê chề trước phòng không Iran?

Theo các nguồn tin Iran, hai tiêm kích F-35 của Không quân Israel (IAF) đã xâm phạm không phận và bị lực lượng phòng không Iran phát hiện, bắn rơi. Một phi công được cho là đã nhảy dù và bị bắt giữ trên lãnh thổ Iran. Truyền hình Press TV khẳng định: “Iran là quốc gia đầu tiên bắn hạ thành công tiêm kích tàng hình thế hệ 5, một bước ngoặt trong lịch sử phòng không.”

Tuy nhiên, phía Israel đã nhanh chóng bác bỏ thông tin này. Đại tá Avichay Adraee, người phát ngôn bằng tiếng Ả Rập của Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF), gọi đây là “tin giả do truyền thông Iran thêu dệt” và khẳng định không có máy bay nào bị mất.

Chiến dịch “Sư tử Trỗi dậy” và vai trò then chốt của F-35I

Trước đó, trong một chiến dịch mang tên “Sư tử Trỗi dậy”, Israel đã huy động lực lượng không quân gồm F-35I Adir, F-16 và F-15 để tiến hành không kích chính xác sâu trong lãnh thổ Iran. Các mục tiêu bị đánh trúng bao gồm cơ sở hạt nhân Natanz và những vị trí đầu não của Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC). Ảnh vệ tinh cho thấy mức độ tàn phá lớn, trong khi Tehran xác nhận mất nhiều nhân sự cấp cao.

F-35I Adir là phiên bản tùy biến dành riêng cho Israel từ mẫu F-35A của Lockheed Martin, được tích hợp thêm các hệ thống chiến tranh điện tử, liên lạc, và vũ khí do Israel phát triển. Với khả năng tàng hình, cảm biến hợp nhất, tác chiến điện tử tinh vi và tầm bay mở rộng (nhờ cải tiến như thùng dầu phụ bên ngoài), F-35I được xem là “vũ khí chủ lực” trong các chiến dịch tấn công xuyên biên giới.

Iran phản công và “đòn gió” truyền thông

Sau cuộc không kích của Israel, Iran đã đáp trả bằng loạt tên lửa đạn đạo và máy bay không người lái nhằm vào thủ đô Tel Aviv, trong đó có trụ sở Bộ chỉ huy của IDF. Lãnh tụ tối cao Ayatollah Ali Khamenei tuyên bố sẽ “khiến chế độ Zionist sụp đổ”.

Kèm theo phản công quân sự, Iran còn tung ra chiến dịch tuyên truyền. Một số hình ảnh được lan truyền trên mạng xã hội, được cho là xác chiếc F-35I bị bắn hạ. Tuy nhiên, các blogger quân sự đã bác bỏ, cho rằng đây là ảnh do AI tạo ra hoặc không khớp với thiết kế F-35 thực tế. Một đoạn video cho thấy một chiến đấu cơ trúng tên lửa phòng không cũng đang gây tranh cãi vì thiếu bằng chứng xác thực.

Cho đến nay, Iran chưa công bố hình ảnh phi công bị bắt hay xác nhận cụ thể về thời gian, địa điểm bắn hạ máy bay.

Sự thật về “tàng hình” và hồi ức vụ F-117 bị bắn năm 1999

Vụ việc làm dấy lên câu hỏi: liệu F-35 – biểu tượng sức mạnh không quân Mỹ và Israel – có thực sự “vô hình” như danh tiếng?

Lịch sử từng ghi nhận vụ bắn hạ chiếc F-117 Nighthawk đầu tiên năm 1999 tại Serbia. Khi đó, phi công Dale Zelko điều khiển chiếc F-117 trong chiến dịch NATO ném bom Nam Tư đã bị tên lửa S-125 Neva bắn trúng và phải nhảy dù. Vụ việc cho thấy ngay cả tiêm kích tàng hình vẫn có thể bị phát hiện nếu hệ thống phòng không đối phương có chiến thuật hợp lý.

Tương tự, đầu năm 2024, một chiếc F-35 của Mỹ suýt bị tên lửa Houthi bắn trúng ở Yemen, buộc phi công phải cơ động gấp. Sự kiện khiến giới chuyên gia đặt lại câu hỏi về khả năng “tàng hình tuyệt đối” trong môi trường chiến tranh điện tử hiện đại.

Thiệt hại giả định – đòn giáng vào uy tín Lockheed Martin và Israel

Nếu thực sự hai F-35I bị bắn hạ, đây sẽ là cú sốc lớn cho Lockheed Martin – nhà sản xuất máy bay tàng hình hàng đầu – và một tổn thất nghiêm trọng về cả chiến lược lẫn biểu tượng đối với Không quân Israel. Đặc biệt, Israel là quốc gia đầu tiên sử dụng F-35 trong chiến đấu năm 2018 và luôn quảng bá đây là “lợi thế áp đảo” trước các mối đe dọa từ Iran.

Tuy nhiên, cũng như mọi loại vũ khí, F-35 không phải bất khả chiến bại. Dù chưa có xác thực rõ ràng, tuyên bố của Iran – đúng hay sai – cũng đủ để khơi lại tranh luận về giới hạn thực sự của công nghệ tàng hình và tính hiệu quả của các hệ thống phòng không khu vực.

Phương Thảo