Chính sách thuế của Donald Trump sẽ làm giảm hàng trăm triệu khách nhưng hàng không vẫn lãi lớn
Tổng thống Mỹ Donald Trump không chỉ gây căng thẳng về thuế, thương mại toàn cầu mà chính sách thuế của ông chủ nhà Trắng còn khiến cho hàng không toàn cầu bị ảnh hưởng tiêu cực
Chậm giao 17.000 tàu bay, giá vé vẫn giảm
Hôm qua, 2/6, tại phiên họp của Hiệp hội Vận tải Hàng không quốc tế (IATA) ở Brazil, tổ chức này cho biết tốc độ tăng trưởng lưu lượng hành khách năm 2025 sẽ tăng thấp hơn so với năm 2024. Số lượng khách hàng không toàn cầu năm 2025 sẽ chỉ khoảng 4,99 tỷ khách, giảm khoảng 229 triệu khách so với dự báo của tổ chức quy tụ 350 hãng hàng không trên thế giới này dự báo vào tháng 12 năm 2025.
Một cuộc thăm dò của IATA vào tháng 4 cho thấy phần lớn du khách dự kiến sẽ đi du lịch nhiều hơn. Tuy nhiên, có tới 73% số người được hỏi dự kiến sẽ bị ảnh hưởng cá nhân bởi căng thẳng thương mại.
Trong số những du khách đi công tác được thăm dò, 68% mong muốn đi du lịch nhiều hơn để thăm khách hàng trong bối cảnh căng thẳng thương mại.
Theo IATA, lượng hành khách - thước đo mức thu nhập của các hãng hàng không trên mỗi hành khách và là thước đo thay thế cho giá vé máy bay - sẽ giảm 4% vào năm 2025, phản ánh giá dầu thấp hơn và sự cạnh tranh mạnh mẽ trong ngành.
Giá vé máy bay khứ hồi trung bình năm 2025 dự kiến là 390 đô la Mỹ, giảm so với mức trung bình ước tính năm 2024 là 399 đô la Mỹ.
Các vấn đề về chuỗi cung ứng đã gây khó khăn cho ngành hàng không kể từ khi đại dịch xảy ra dự kiến sẽ kéo dài đến năm 2025 và có thể tiếp tục cho đến cuối thập kỷ này.
Báo cáo chỉ ra tình trạng tồn đọng đơn hàng máy bay đã vượt quá 17.000 chiếc, ngụ ý thời gian chờ đợi là 14 năm (giao tàu bay chậm hơn so với cam kết hợp đồng).
Trước đại dịch, lượng máy bay tồn đọng là từ 10.000 đến 11.000 chiếc.
Thống kê chỉ ra rằng số lượng máy bay được giao dự kiến vào năm 2025 cũng ít hơn 26% so với số lượng đã hứa hẹn một năm trước, đồng thời lưu ý rằng có hơn 1.100 máy bay dưới 10 năm tuổi nhưng đang được cất giữ do sự cố về động cơ và thiếu phụ tùng thay thế.
Tất cả những điều này đều tác động tiêu cực đến các hãng hàng không, làm tăng chi phí thuê và bảo dưỡng máy bay, đồng thời làm chậm tốc độ tăng trưởng.
Vào tháng 5, Bộ Thương mại Hoa Kỳ đã mở một cuộc điều tra về việc liệu máy bay, động cơ phản lực và phụ tùng nhập khẩu có gây ra mối đe dọa cho an ninh quốc gia hay không, điều mà một số người cho rằng có thể được sử dụng làm cơ sở cho các mức thuế quan mới.
Động thái đưa máy bay vào danh sách chịu thuế có thể làm trầm trọng thêm những hạn chế về chuỗi cung ứng và giới hạn sản xuất.
Căng thẳng thương mại cũng dự kiến sẽ làm giảm khối lượng vận chuyển hàng không, khi IATA dự báo tốc độ tăng trưởng là 0,7% vào năm 2025, so với mức tăng trưởng 11,3% vào năm 2024.
Các hãng bay lãi 36 tỷ USD
Căng thẳng về thuế và sự suy giảm niềm tin của người tiêu dùng cùng với bất ổn chính trị và kinh tế đã làm giảm nhu cầu đi lại bằng đường hàng không vốn trước đó được dự báo là tăng trưởng rất mạnh mẽ.
Theo IATA, lợi nhuận ròng của các hãng hàng không dự kiến đạt 36 tỷ USD vào năm 2025, tuy tăng so với mức 32,4 tỷ USD năm 2024 nhưng thấp hơn so với dự báo cuối năm trước (36,6 tỷ USD cho năm 2025).
Biên lợi nhuận ròng cũng dự kiến sẽ tăng lên 3,7% vào năm 2025, tăng so với mức 3,4% vào năm 2024.
Tổng giám đốc IATA Willie Walsh cho biết năm 2025 sẽ là năm tốt hơn cho các hãng hàng không, ngay cả khi thị trường toàn cầu có nhiều bất ổn trong nửa đầu năm.
Theo ông: "Xét đến những khó khăn, đây là một kết quả khả quan, chứng minh khả năng phục hồi mà các hãng hàng không đã nỗ lực xây dựng".
Châu Á - Thái Bình Dương là thị trường du lịch hàng không lớn nhất và phát triển nhanh nhất xét về lưu lượng giao thông, và nhu cầu của hành khách trong khu vực này dự kiến sẽ mạnh mẽ do yêu cầu về thị thực được nới lỏng ở một số quốc gia châu Á như Trung Quốc, Việt Nam, Malaysia và Thái Lan.
Tuy nhiên, hiệp hội lưu ý những thách thức kinh tế khi dự báo tổng sản phẩm quốc nội của khu vực, đặc biệt là Trung Quốc, đã được điều chỉnh giảm.
Ông Walsh cho biết động lực tích cực nhất thúc đẩy lợi nhuận là giá nhiên liệu máy bay giảm 13%.
Dự báo về việc làm mạnh mẽ và lạm phát giảm nhẹ cũng được kỳ vọng sẽ duy trì nhu cầu đi lại bằng đường hàng không, mặc dù không nhanh như dự báo trước đây.

Nhu cầu mua máy bay ở mức cao
Bất chấp những thách thức trong ngắn hạn, hãng sản xuất máy bay Airbus vẫn giữ nguyên dự báo nhu cầu tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương, giám đốc khu vực của hãng cho biết với tờ The Straits Times.
Công ty châu Âu này đã tuyên bố vào năm 2024 rằng họ dự kiến các hãng hàng không châu Á - Thái Bình Dương sẽ cần 19.500 máy bay mới vào năm 2043.
Phát biểu bên lề cuộc họp chung thường niên của IATA, chủ tịch Airbus châu Á - Thái Bình Dương Anand Stanley cho hay, tăng trưởng kinh tế cốt lõi trong khu vực vẫn mạnh mẽ.
Khu vực châu Á - Thái Bình Dương có tiềm năng lớn nhờ vào cơ cấu dân số trẻ và tỷ lệ lớn dân số hiện chưa đi máy bay nhưng có thể sẽ đi trong tương lai.
Mặc dù thừa nhận rằng các vấn đề về chuỗi cung ứng vẫn tồn tại, ông Stanley cho biết Airbus đã phần lớn thành công trong việc giảm thiểu chúng.
Airbus đặt mục tiêu cung cấp khoảng 820 máy bay thương mại vào năm 2025 - nhiều hơn 7% so với số lượng máy bay đã cung cấp vào năm 2024.
Công ty đang đi đúng hướng để đáp ứng kế hoạch giao hàng này và đang làm việc với các nhà cung cấp và hãng hàng không khách hàng để thực hiện điều này.
Về tác động của thuế quan, ông cho biết đây là một “kịch bản thay đổi” và bất kỳ kết luận nào đưa ra liên quan đến nó đều chỉ mang tính suy đoán.
Trong bài phát biểu kết thúc ngày thứ hai của cuộc họp kéo dài ba ngày của IATA, Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi cho biết đất nước này đang trở thành một phần không thể thiếu trong chuỗi cung ứng hàng không toàn cầu.
Ông cho biết ngành hàng không của Ấn Độ đang mở rộng nhanh chóng, lưu ý rằng nước này hiện là thị trường hàng không nội địa lớn thứ ba thế giới và mang đến cơ hội đầu tư tuyệt vời cho các công ty hàng không hàng đầu thế giới.
Ông Modi chỉ ra những khoản đầu tư lớn đang được thực hiện vào cơ sở hạ tầng sân bay và hơn 2.000 máy bay đã được các hãng hàng không Ấn Độ đặt hàng.
“Đây chỉ là sự khởi đầu”, ông nói thêm, đồng thời nhấn mạnh những động thái nhằm biến Ấn Độ thành điểm đến hấp dẫn cho hoạt động cho thuê máy bay và đẩy nhanh nỗ lực biến quốc gia này thành trung tâm bảo dưỡng máy bay toàn cầu.