Gửi bình luận
Nữ tiếp viên trưởng 22 tuổi Neerja Bhanot đã hy sinh anh dũng trong vụ không tặc Pan Am 73 năm 1986 tại Karachi, Pakistan, cứu sống hơn 200 hành khách.
Rạng sáng ngày 5/9/1986, chuyến bay Pan Am số hiệu 73 của Hãng Hàng không Pan American World Airways (Pan Am, Mỹ) chuẩn bị thực hiện hành trình từ Mumbai (Ấn Độ) đến New York (Mỹ), với các điểm dừng tại Karachi (Pakistan) và Frankfurt (CHLB Đức).
Trên chiếc Boeing 747-121 ấy có 379 người gồm 360 hành khách và 17 thành viên phi hành đoàn. Không ai ngờ rằng, chuyến bay này sẽ trở thành một trong những vụ không tặc đẫm máu nhất thập niên 1980 của thế kỷ XX và tên tuổi của nữ tiếp viên trưởng Neerja Bhanot, mới 22 tuổi đã mãi đi vào lịch sử hàng không thế giới.
Lúc 4h30 sáng, Pan Am 73 hạ cánh tại sân bay quốc tế Jinnah (Karachi) để tiếp nhiên liệu và đón thêm hành khách. Mọi thứ diễn ra bình thường cho đến 6h sáng, khi một chiếc xe van lao qua cổng kiểm soát an ninh. Trên xe là 4 tay súng vũ trang - thành viên của tổ chức khủng bố Abu Nidal Organization (ANO) bắn loạn xạ, giết chết hai nhân viên mặt đất rồi xông thẳng lên máy bay.
Chúng mang theo súng AK-47, súng ngắn, lựu đạn và chất nổ dẻo, nhanh chóng khống chế khoang hành khách. Chỉ vài phút sau, thêm 2 tên không tặc cải trang thành nhân viên an ninh sân bay cũng lao lên, mỗi tên đeo trước ngực bốn quả lựu đạn.
Trong khoảnh khắc sinh tử ấy, nữ tiếp viên trưởng Neerja Bhanot vẫn giữ được bình tĩnh. Cô lập tức kích hoạt mã báo động không tặc qua hệ thống nội bộ để cảnh báo tổ lái. Nhờ tín hiệu này, cơ trưởng Christ Davey và ba phi công khác kịp mở cửa thoát hiểm trên trần buồng lái, trượt ra ngoài an toàn.
Hành động rời máy bay của tổ lái sau này gây nhiều tranh cãi. Có người cho rằng, họ “bỏ mặc” hành khách, nhưng giới chuyên gia hàng không khẳng định: Chính việc phi công thoát ra đã khiến bọn khủng bố không thể ép máy bay cất cánh, kéo dài thời gian đàm phán, tạo cơ hội cho việc giải cứu sau này.
Khi biết phi công đã trốn thoát, 6 tên không tặc nổi cơn điên. Chúng chia hành khách theo khoang, đe dọa từng người và bắn chết một công dân Mỹ gốc Ấn Độ - Raesh Kumar, để buộc tổ lái quay lại. Thi thể anh bị ném xuống đường băng, như một lời cảnh báo lạnh lùng.
Ngay sau đó, nhóm không tặc ra lệnh cho Neerja và 2 tiếp viên khác – Sunshine Vesuwala và Madhvi Bahuguna thu toàn bộ hộ chiếu hành khách. Linh cảm được ý đồ tàn ác của chúng, Neerja nhanh trí dặn đồng nghiệp giấu toàn bộ hộ chiếu mang quốc tịch Mỹ vào túi áo phao dưới ghế. Nhờ đó, 43 hành khách Mỹ được thoát khỏi danh sách hành quyết.
Tiếp viên Sunshine kể lại: “Chúng tôi hiểu rằng, nếu phát hiện ra hộ chiếu Mỹ, chúng sẽ giết họ ngay. Neerja không hề tỏ ra sợ hãi. Cô bình tĩnh, ra lệnh rõ ràng, giấu hộ chiếu và trấn an hành khách như thể đang trong một buổi huấn luyện an toàn bay.”
Theo CIA, tổ chức Abu Nidal là một trong những nhóm khủng bố khét tiếng nhất thế kỷ XX, đã thực hiện gần 90 vụ tấn công trên toàn cầu. Tổ chức này từng gây ra hàng loạt vụ đánh bom ở Rome, Vienna, Athens và Paris. Vụ không tặc Pan Am 73 là một trong những hành động tàn bạo nhất của nhóm này.
Từ sáng đến tối, cuộc đàm phán giữa nhà chức trách Pakistan và nhóm khủng bố diễn ra căng thẳng. Tên cầm đầu Zayd Hassan Abd al-Latif Safarini (bí danh Mustafa) yêu cầu được cung cấp máy bay để bay sang Cyprus, đổi lại sẽ thả con tin.
Nhưng đến 21h tối, máy bay mất điện hoàn toàn, khiến hệ thống chiếu sáng và liên lạc bị tắt. Không khí trong khoang trở nên ngột ngạt, u ám. Bọn khủng bố nghĩ rằng, quân đội Pakistan sắp tấn công, liền hò hét “Giết tất cả!” rồi nã đạn điên cuồng.
“Tiếng súng, tiếng nổ và tiếng kêu khóc hòa vào nhau. Chỉ trong vài phút, máy bay biến thành địa ngục thật sự”, tiếp viên Madhvi Bahuguna nhớ lại.
Trong sự hỗn loạn đó, Neerja vẫn không rời vị trí. Cô mở cửa thoát hiểm, bung cầu trượt và đẩy từng hành khách ra ngoài, bắt đầu từ trẻ em và người bị thương. Nhờ sự dũng cảm của cô, hơn 200 người sống sót, trước khi lực lượng đặc nhiệm SSG của Pakistan ập vào giải cứu.
Khi đang giúp một hành khách bị thương trượt xuống cầu thoát hiểm, Neerja bị Safarini bắn trúng bụng. Viên đạn xuyên qua động mạch chủ khiến cô mất máu quá nhiều. Dù được đưa đến trạm y tế sân bay, Neerja qua đời ngay trong đêm hôm đó, chỉ hai ngày trước sinh nhật lần thứ 23.
Đại tá Tariq Mehmood, Chỉ huy lực lượng Đặc nhiệm Pakistan, kể lại: “Chúng tôi không biết cô ấy là ai. Khi đưa người bị thương đi cấp cứu, Neerja nằm im, khuôn mặt vẫn bình thản. Chỉ sau này, khi nghe kể về những gì cô đã làm, tôi mới hiểu cô ấy là người đã cứu cả trăm sinh mạng.”
Danh dự không biên giới
Sau vụ việc, 21 hành khách thiệt mạng, hơn 150 người bị thương, nhưng hàng trăm người khác được cứu sống nhờ hành động quả cảm của Neerja Bhanot.
Tấm gương ấy lan tỏa khắp thế giới. Tổng thống Ấn Độ truy tặng cô Huân chương Ashoka Chakra, phần thưởng cao quý nhất dành cho những hành động anh hùng trong thời bình - Neerja cũng là người phụ nữ đầu tiên nhận được huân chương này.
Chính phủ Pakistan trao tặng cô Huân chương Tamgha-e-Pakistan, trong khi Bộ Tư pháp Mỹ vinh danh cô với Special Courage Award – giải thưởng Dũng cảm đặc biệt. Hình ảnh Neerja được in trên tem bưu chính Ấn Độ, như biểu tượng của lòng nhân ái và tinh thần trách nhiệm trong ngành hàng không.
Gia đình cô sau đó lập Quỹ Neerja Bhanot Foundation, trao giải thưởng hàng năm cho những phụ nữ thể hiện sự can đảm, kiên định và lòng tận tụy trong công việc.
27 ngày sau vụ không tặc, toàn bộ sáu tên khủng bố bị bắt khi đang tìm cách trốn sang Afghanistan. Năm 1988, Tòa án Pakistan tuyên án Safarini tù chung thân, các đồng phạm khác nhận án từ 13 đến 15 năm tù.
Năm 2001, Safarini bị dẫn độ sang Mỹ theo yêu cầu của Bộ Tư pháp. Tại đây, y bị kết án 160 năm tù vì 95 tội danh liên quan đến giết người và khủng bố, một cái kết cho kẻ gieo rắc nỗi kinh hoàng trong chuyến bay năm ấy.
Neerja Bhanot không chỉ là một tiếp viên hàng không, cô là biểu tượng của lòng dũng cảm, nhân hậu và trách nhiệm nghề nghiệp. Trong giây phút sinh tử, cô chọn đặt tính mạng người khác lên trên chính mình.
Câu chuyện của cô không chỉ được ghi lại trong sách báo, mà còn được tái hiện trong bộ phim “Neerja” (2016), tác phẩm điện ảnh xúc động của Bollywood, giúp thế hệ sau hiểu: Giữa bóng tối khủng bố, vẫn có ánh sáng của lòng nhân ái và sự quả cảm con người.
Trên thế giới, hiếm có một tiếp viên hàng không nào được tôn vinh như một anh hùng quốc gia. Nhưng với Neerja Bhanot, điều đó là hoàn toàn xứng đáng bởi trong thảm kịch Pan Am 73, cô đã viết nên định nghĩa đẹp nhất cho hai chữ “nghĩa vụ” và “nhân phẩm”.
