Gửi bình luận
Năm 1979, ông Nguyễn Đắc Thoại một mình tiêu diệt 4 tên không tặc, là biểu tượng của lòng dũng cảm.
Trong căn nhà nhỏ nép mình bên con phố yên tĩnh của phường Long Biên, TP Hà Nội, người đàn ông tóc bạc ấy vẫn giữ thói quen pha một ấm trà mỗi sớm. Bên cạnh chiếc bàn gỗ cũ, ông cẩn thận đặt tấm ảnh chụp lại khoảnh khắc năm 1979, thời khắc mà ông từng “bay qua lằn ranh sinh tử”.
Ông là Nguyễn Đắc Thoại, khi ấy mới ngoài hai mươi tuổi, trung sĩ của Trung đoàn 144, đơn vị cảnh vệ hàng không đặc biệt trực thuộc Bộ Quốc phòng.
Ngày 7/2/1979, buổi sáng tưởng chừng bình thường ấy đã trở thành ngày định mệnh trong cuộc đời ông và trong lịch sử hàng không dân dụng Việt Nam. “Lúc đó tôi chỉ nghĩ, đã khoác quân phục thì phải sẵn sàng hy sinh”, ông Thoại nói với chất giọng khàn nhưng ánh mắt vẫn sáng và bình thản.
Chiếc An-24 mang số hiệu VN-B226 của Hãng Hàng không Quốc gia Việt Nam (Vietnam Airlines ngày nay) rời sân bay Gia Lâm, điểm đến là Đà Nẵng rồi Tân Sơn Nhất.
Trung sĩ Nguyễn Đắc Thoại ngồi giữa hàng khách như bao người bình thường, mặc thường phục, khẩu súng ngắn K54 giấu kín trong người. Anh là nhân viên an ninh bay được cử đi bảo vệ chuyến trong hành trình bay. Không thể ngờ, chỉ vài giờ sau, bầu trời yên bình của buổi sáng tháng Hai ấy trở thành chiến trường ngay sau đó.
Khi máy bay đạt độ cao ổn định, tiếp viên vừa phát xong bữa ăn nhẹ thì bất ngờ hai người đàn ông ở hàng ghế đầu bật dậy. Một kẻ cầm quả lựu đạn giấu trong hộp sữa đặc, hét lớn: “Ai chống cự, cho nổ tung máy bay!”
Cả khoang hành khách rơi vào hỗn loạn. Tiếng trẻ con khóc thét, tiếng la hét dồn dập. Một kẻ khác vung chai rượu thủy tinh, đập mạnh xuống lối đi, mảnh vỡ loé sáng dưới ánh đèn cabin.
Trung sĩ Nguyễn Đắc Thoại, giữa biển người đang hoảng loạn, vẫn giữ bình tĩnh. Lúc đó, trung sĩ Thoại nhìn thấy chốt an toàn của quả lựu đạn vẫn còn nguyên. Cơ hội sống chỉ tính bằng giây. “Nếu tôi không nổ súng, tất cả sẽ chết”, ông Thoại kể, giọng chậm nhưng chắc.
Tiếng súng vang chát chúa trong khoang hẹp. Quả lựu đạn rơi xuống sàn, khói thuốc súng dày đặc. Một hành khách nhanh trí nhặt lấy, vô hiệu hóa.
Tên thứ hai lao tới, đập mạnh chai rượu vào đầu trung sĩ Thoại. Máu loang đỏ áo, nhưng trung sĩ vẫn siết cò. Viên đạn thứ hai găm trúng ngực đối phương. Một tên khác từ phía sau xông tới, trung sĩ nghiêng người, thúc cùi chỏ và bắn thêm phát thứ ba.
Mọi việc chỉ diễn ra trong chưa đầy hai phút. Khi tiếng súng cuối cùng vang lên, bốn tên không tặc gục ngã, hành khách an toàn. “Không tặc đã bị tiêu diệt. Mọi người ngồi yên, máy bay an toàn”, giọng trung sĩ Thoại vang lên, trầm, nhưng dứt khoát.
Tiếng khóc lắng xuống. Trong ánh sáng yếu ớt của khoang hành khách, nữ tiếp viên Nguyễn Thị Vui run rẩy băng bó cho người chiến sĩ trẻ, nước mắt hòa trong máu.
Chiếc An-24 tiếp tục hành trình về Tân Sơn Nhất, mang theo hơn ba mươi sinh mạng vừa được cứu sống.
Khi máy bay hạ cánh, lực lượng an ninh đã chờ sẵn. Bốn tên không tặc bị tiêu diệt, hai đồng phạm khác bị bắt sống, trong đó có một cựu sĩ quan không quân của chế độ cũ, kẻ chủ mưu vụ cướp.
Trung sĩ Nguyễn Đắc Thoại được đưa thẳng vào bệnh viện trong tình trạng đa chấn thương, mất nhiều máu. Các bác sĩ nói, trung sĩ may mắn sống sót chỉ vì viên đạn không xuyên qua thái dương.
Hai tháng sau, trung sĩ Thoại trở lại đơn vị.
“Lực lượng mỏng, chuyến bay nhiều, nếu tôi nghỉ thì anh em phải gánh thay”, ông Thoại nói xong nở nụ cười hiền.
Chiến công ấy đưa tên trung sĩ Thoại vào lịch sử ngành hàng không Việt Nam.
Ông được phong vượt cấp lên Thiếu úy, tặng Huân chương Chiến công, và sau đó là danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân.
Nhưng khi nhắc đến hai chữ “anh hùng”, ông chỉ khẽ lắc đầu: “Người ta gọi mình vậy thì càng phải sống cho tử tế. Tôi chỉ làm đúng nhiệm vụ.”
Người lính giữa đời thường
Sau vụ không tặc, trung sĩ Nguyễn Đắc Thoại được cử đi học tại Liên Xô (cũ), chuyên ngành kỹ thuật hàng không và an ninh bay. Trở về nước, ông gắn bó với Vietnam Airlines khi làm quản lý kho, lúc phụ trách dịch vụ mặt đất, rồi công tác tại bộ phận đào tạo nhân sự.
Suốt hơn bốn thập kỷ, người lính năm xưa vẫn chọn cuộc sống giản dị. Mỗi ngày, ông đi xe máy hơn 30 km từ Long Biên đến Nội Bài, đôi giày đã sờn, dáng đi chậm rãi. Những đồng nghiệp trẻ ít ai biết người đàn ông tóc bạc ấy từng một mình bắn hạ bốn tên không tặc trên bầu trời Việt Nam.
“Ở Liên Xô (cũ), tôi học nhiều thứ về hàng không. Nhưng bài học lớn nhất vẫn là dũng cảm, dám chịu trách nhiệm,” ông bộc bạch, rồi cười.
Những ngày trái gió trở trời, vết sẹo trên trán lại nhức buốt. Ông không than phiền, chỉ xem đó như “một phần ký ức không thể quên của đời lính”.
Đồng đội vẫn gọi ông là “người hùng VN-B226”, nhưng ông chỉ xua tay: “Tôi không phải anh hùng, tôi chỉ không cho phép mình bỏ chạy khi người khác cần được sống.”
Vụ không tặc năm 1979 là một trong những sự kiện hiếm hoi trong lịch sử hàng không thế giới nơi một nhân viên an ninh đơn độc tiêu diệt toàn bộ nhóm cướp máy bay, bảo vệ an toàn cho hành khách và phi hành đoàn.
Giới nghiên cứu hàng không quốc tế xem đây là “điển hình về bản lĩnh và khả năng ứng biến của lực lượng an ninh Hàng không Việt Nam thời hậu chiến.”
Nhiều năm sau, khi bộ phim “Tử chiến trên không” được sản xuất, nhân vật phi công chính lấy cảm hứng từ trung sĩ Thoại ngày xưa. Ngày phim công chiếu, ông ngồi lặng ở hàng ghế khán giả, đôi mắt ánh lên nỗi bồi hồi: “Tôi vui vì lớp trẻ hôm nay biết đến câu chuyện ấy. Giữa ranh giới sống chết, chỉ một tích tắc, nhưng lòng can đảm có thể cứu cả một tập thể.”
Trên bàn thờ nhỏ trong nhà ông Thoại, giữa những huân chương đã ố màu thời gian, là bức ảnh chiếc An-24 – chiếc máy bay định mệnh năm 1979. “Nếu còn bay được, tôi vẫn muốn ngồi lại một lần, chỉ để nghe tiếng động cơ quay như năm xưa,” ông Thoại chia sẻ, ánh mắt xa xăm.
Hơn bốn mươi năm trôi qua, việc một mình tiêu diệt 4 tên không tặc năm 1979 của trung sĩ Nguyễn Đắc Thoại không chỉ là một giai thoại. Nó là một bản hùng ca của lòng quả cảm của người lính Việt Nam, của một thế hệ lặng lẽ bảo vệ bầu trời Tổ quốc bằng tất cả sinh mạng. Giữa nhịp sống hiện đại, khi những chuyến bay chỉ còn là hành trình quen thuộc, ít ai nhớ rằng đã từng có người lính trẻ ngồi lặng giữa khoang hành khách, tay siết chặt khẩu K54, người đã khiến cả "bầu trời" Việt Nam trở lại sức sống vốn có.
