Mạng xã hội đang lan truyền một video về một người phụ nữ được cho là đến từ đất nước không có trong bản đồ, bị chặn lại ở sân bay Mỹ.
Những ngày gần đây, mạng xã hội toàn cầu lan truyền chóng mặt một đoạn video được cho là ghi lại tại sân bay quốc tế John F. Kennedy (JFK), New York (Mỹ). Trong clip, một người phụ nữ trẻ, dáng vẻ tự tin, xuất trình hộ chiếu do “Torenza” cấp, một quốc gia chưa từng tồn tại trên bất kỳ bản đồ hay tài liệu hành chính nào trên thế giới.
Cô nói tiếng Anh lưu loát, bình tĩnh khẳng định, mình vừa bay từ Tokyo (Nhật Bản) và “Torenza” là một quốc gia nhỏ nằm ở vùng Caucasus, giữa châu Âu và châu Á. Hộ chiếu trong tay cô được quay cận cảnh, trông giống thật đến đáng ngạc nhiên, có đầy đủ con dấu, ký hiệu và mã số như các giấy tờ hợp pháp.
Trong video, các nhân viên hải quan tỏ rõ sự lúng túng, cố gắng xác minh danh tính người phụ nữ lạ. Cảnh tượng này nhanh chóng lan truyền trên TikTok, Instagram và nền tảng X (Twitter cũ), thu hút hàng triệu lượt xem chỉ trong vài ngày.
“Một quốc gia tên Torenza, nhưng chẳng ai từng nghe nói đến. Hộ chiếu trông thật đến mức khó tin!”, một người dùng bình luận, phản ánh sự tò mò và hoang mang của dư luận trước câu chuyện tưởng như bước ra từ tiểu thuyết khoa học viễn tưởng.
Khi Internet bùng nổ thuyết âm mưu
Từ một đoạn clip ngắn chưa đầy 1 phút, hàng loạt giả thuyết bắt đầu xuất hiện. Một bộ phận người xem nhìn nhận, đây là “bằng chứng cho thấy vũ trụ song song” nơi tồn tại những phiên bản khác của thực tại, và người phụ nữ kia có thể đã vô tình “xuyên không” sang thế giới của chúng ta.
Số khác cho rằng, đây là deepfake, sản phẩm của công nghệ AI tạo sinh, có khả năng tái tạo hình ảnh và giọng nói con người một cách chân thực đến mức khó phân biệt với thật. Nhiều người thậm chí cho rằng, clip là chiêu trò quảng bá cho một chiến dịch phim hoặc game sắp ra mắt.
Trên nền tảng X, các hashtag #PassportFromNowhere, #AIHoax, và #Torenza nhanh chóng trở thành xu hướng toàn cầu. Hàng trăm nghìn bài đăng và bình luận xuất hiện, trong đó nhiều người bày tỏ sự lo ngại: “Nếu một video AI có thể khiến cả thế giới tin, liệu chúng ta còn có thể tin vào điều gì là thật?”
Sự thật được hé lộ
Trước làn sóng tranh luận ngày càng lan rộng, Grok - nền tảng kiểm chứng thông tin do Elon Musk hậu thuẫn, đã tiến hành điều tra nguồn gốc đoạn video. Kết quả công bố khiến dư luận “vỡ òa”. Toàn bộ video được tạo ra bởi trí tuệ nhân tạo, không hề có bằng chứng, dữ liệu hay xác nhận nào từ sân bay JFK hoặc giới chức Mỹ.
Grok kết luận: “Câu chuyện về người phụ nữ đến từ Torenza dường như là sản phẩm giả mạo do AI tạo ra, lấy cảm hứng từ truyền thuyết đô thị Người đàn ông đến từ Taured. Không có nguồn tin tức đáng tin cậy hay thông báo chính thức nào xác nhận sự việc.”
Điều đáng nói là video được dàn dựng một cách cực kỳ tinh vi từ hình ảnh rõ nét, ngôn ngữ tự nhiên, biểu cảm khuôn mặt và âm thanh hoàn hảo, khiến người xem tin rằng nó là thật. Sự việc đã khiến giới công nghệ và truyền thông quốc tế một lần nữa phải lên tiếng cảnh báo về nguy cơ thông tin sai lệch trong kỷ nguyên AI.
“Người đàn ông đến từ Taured”
Câu chuyện “Người phụ nữ Torenza” khiến nhiều người lập tức liên tưởng đến vụ việc kỳ bí từng được ghi nhận tại sân bay Haneda (Tokyo, Nhật Bản) vào năm 1954, sự kiện mà báo chí thời đó gọi là “Người đàn ông đến từ Taured”.
Theo các tài liệu được lưu truyền, một người đàn ông da trắng, mặc vest chỉnh tề, đến Tokyo trên chuyến bay từ châu Âu. Khi làm thủ tục nhập cảnh, ông xuất trình một hộ chiếu của quốc gia mang tên Taured, một cái tên hoàn toàn xa lạ với mọi nhân viên hải quan.
Ông tự tin khẳng định, Taured là một quốc gia có chủ quyền nằm giữa Pháp và Tây Ban Nha, trùng khớp với vị trí của Andorra ngày nay. Hộ chiếu được đóng dấu bởi nhiều quốc gia châu Âu, bao gồm cả Nhật Bản, tất cả đều trông rất thật.
Do không thể xác minh, nhà chức trách đã đưa ông về một khách sạn gần sân bay, bố trí hai nhân viên an ninh canh gác. Thế nhưng, đến sáng hôm sau, ông và toàn bộ hành lý đã biến mất, trong khi cửa phòng vẫn bị khóa từ bên trong.
Không có manh mối nào về nơi ông đã đi, không có ghi chép về chuyến bay rời khỏi Nhật. Từ đó, “Người đàn ông đến từ Taured” trở thành một trong những bí ẩn lớn nhất trong lịch sử hàng không – câu chuyện mà đến nay vẫn chưa ai giải thích được.
Nếu câu chuyện “Taured” của thế kỷ trước từng được xem là bằng chứng cho giả thuyết vũ trụ song song, thì vụ “Torenza” của thế kỷ XXI lại phản ánh một thực tế hoàn toàn khác rằng, chúng ta đang sống trong kỷ nguyên nơi công nghệ có thể “tạo ra hiện thực” chỉ bằng vài dòng lệnh.
Các chuyên gia an ninh mạng và truyền thông cảnh báo, công nghệ tạo sinh đang khiến rào cản giữa sự thật và dối trá gần như biến mất. Một video, một giọng nói, một khuôn mặt – tất cả đều có thể được AI dựng lại đến mức hoàn hảo, khiến người xem khó lòng nhận ra.
Bà Rachel Tobin, chuyên gia nghiên cứu về thông tin sai lệch tại Viện Công nghệ Massachusetts (MIT), nhận định: “Trước đây, chúng ta cần báo chí để xác minh lời nói. Giờ đây, chúng ta cần công nghệ để xác minh cả hình ảnh và âm thanh.”
Không ít chuyên gia lo ngại, nếu không được kiểm soát, những nội dung giả mạo như video “Torenza” có thể trở thành công cụ tuyên truyền hoặc thao túng dư luận, đặc biệt trong các cuộc bầu cử hay khủng hoảng quốc tế.
AI “tái định nghĩa” khái niệm về sự thật
Vụ việc “người phụ nữ Torenza” là một ví dụ điển hình cho sức mạnh lẫn nguy cơ của trí tuệ nhân tạo. Nó cho thấy, AI không chỉ có khả năng hỗ trợ sáng tạo mà còn có thể làm méo mó nhận thức xã hội nếu bị lạm dụng.
Theo các chuyên gia của Đại học Stanford (Mỹ), AI tạo sinh đang phát triển với tốc độ chóng mặt. Các mô hình như GPT, Midjourney, hay Sora có thể tạo ra hình ảnh, âm thanh, thậm chí cả video “giả thật” trong vài phút – điều mà trước đây đòi hỏi cả một đội ngũ sản xuất chuyên nghiệp. Điều này đặt ra câu hỏi cấp bách về đạo đức, trách nhiệm và quản lý thông tin trong kỷ nguyên số.
Câu chuyện “Người phụ nữ Torenza” có thể chỉ là sản phẩm tưởng tượng, nhưng nó phản ánh rõ thách thức lớn nhất mà thế giới hiện đại đang đối mặt làm thế nào để phân biệt thật, giả trong một thế giới do AI dựng nên.
Vụ việc cũng là lời nhắc nhở với tất cả chúng ta, trong thời đại công nghệ tạo sinh, sự thật không còn tự hiển nhiên nữa. Việc kiểm chứng thông tin, xác thực nguồn tin và duy trì niềm tin công chúng vào báo chí trở nên quan trọng hơn bao giờ hết.