Delta Airlines bị chỉ trích vì dùng AI định giá vé máy bay

Giám đốc điều hành American Airlines, ông Robert Isom, đã lên tiếng phản đối gay gắt, cho rằng động thái này không chỉ làm tổn hại lòng tin khách hàng mà còn tiềm ẩn nguy cơ xâm phạm quyền riêng tư dữ liệu.

Phát biểu trong cuộc họp công bố kết quả tài chính quý, ông Isom khẳng định American Airlines sẽ không áp dụng AI để định giá vé vì cho rằng điều đó "không phù hợp và không trung thực".

“Người tiêu dùng cần được đảm bảo rằng họ có thể tin tưởng vào chúng tôi. Đây không phải là chuyện ‘gài bẫy’ hay lừa dối khách hàng. Với American Airlines, đó là điều không thể chấp nhận”, ông Isom nhấn mạnh.

Dù không trực tiếp nêu tên Delta, tuyên bố của ông Isom được đưa ra sau khi một nhà phân tích đề cập đến việc Delta Air Lines đang thử nghiệm định giá vé theo từng cá nhân bằng AI, thông qua một hệ thống có tên gọi “siêu nhà phân tích”, hợp tác phát triển cùng công ty công nghệ Israel Fetcherr.

Delta giữa vòng xoáy chỉ trích

Delta khẳng định hệ thống AI chỉ nhằm tăng tốc phân tích dữ liệu cho giá vé linh hoạt, chứ không nhắm mục tiêu cá nhân.

Hãng cho biết không sử dụng dữ liệu cá nhân để đưa ra mức giá riêng biệt cho từng khách. Tuy nhiên, thông tin này vẫn không đủ để xoa dịu dư luận.

Một nhóm thượng nghị sĩ Mỹ đã gửi thư chất vấn tới CEO Delta Ed Bastian, yêu cầu hãng giải trình rõ ràng về cách thức hệ thống định giá vận hành, đồng thời bày tỏ lo ngại về khả năng vi phạm luật bảo vệ quyền riêng tư và nguyên tắc đạo đức trong kinh doanh.

Hiện tại, Delta đang thử nghiệm hệ thống AI này trên 3% mạng lưới bay nội địa, với mục tiêu mở rộng lên 20% vào cuối năm 2025.

Bài toán đạo đức và nguy cơ “phân biệt giá”

Các chuyên gia cảnh báo rằng nếu AI có thể phát hiện ai là người sẵn sàng chi nhiều tiền hơn, các hệ thống định giá sẽ vô hình chung tạo ra phân biệt đối xử dựa trên khả năng chi trả, khiến khách hàng thiệt thòi mà không hay biết.

Đây là điều mà giới luật sư và giới bảo vệ người tiêu dùng gọi là “giá cả cá nhân hóa quá mức”.

Dù mô hình AI có thể giúp hãng hàng không tối ưu doanh thu, nhưng tính minh bạch thấp và thiếu cơ chế kiểm soát độc lập khiến công nghệ này trở thành “hộp đen” đáng lo ngại.

Định giá bằng AI

Ngành hàng không từ lâu đã sử dụng các thuật toán định giá động để phản ứng linh hoạt với biến động thị trường.

Tuy nhiên, sự xuất hiện của AI thế hệ mới đang thay đổi toàn bộ cục diện, đưa khả năng định giá lên một cấp độ tinh vi hơn nhưng cũng nhiều rủi ro hơn.

“Nếu AI chứng minh được hiệu quả lợi nhuận vượt trội, nhiều khả năng các hãng khác sẽ nối gót Delta trừ khi có quy định pháp lý kịp thời kiểm soát”, chuyên gia hàng không độc lập Henry Harteveldt bình luận.

Sự việc lần này không chỉ là một phép thử đối với niềm tin khách hàng, mà còn là bài kiểm tra cho cả hệ thống pháp lý và đạo đức trong kỷ nguyên số.