Công ty Pháp hợp tác với JetZero phát triển chuyến bay chạy bằng hydro

Một công ty công nghệ khởi nghiệp của Pháp vừa công bố kế hoạch hợp tác với JetZero, doanh nghiệp hàng không non trẻ tại California nhằm nghiên cứu một biến thể chạy bằng hydro của mẫu máy bay “cánh liền thân” có thiết kế mang tính cách mạng.

Động thái này hứa hẹn khơi lại những tranh luận lâu nay về tính khả thi của hàng không không phát thải, nhất là sau khi Airbus, tập đoàn hàng không lớn nhất châu Âu, gần đây đã giảm tốc trong kế hoạch phát triển máy bay hydro.

Theo thỏa thuận, SHZ Advanced Technologies và JetZero sẽ cùng tham gia một chương trình nghiên cứu của NASA, tập trung vào việc thiết kế hệ thống lưu trữ và phân phối hydro lỏng.

Nếu thành công, giải pháp này có thể mở đường cho một biến thể không phát thải hoàn toàn của mẫu JetZero Z4, chiếc máy bay có thể chở 250 hành khách với tầm bay xuyên lục địa.

Lời hứa và thách thức từ Hydro

Hydro được coi là nhiên liệu “xanh” khi không thải ra khí CO2, lại có mật độ năng lượng theo khối lượng cao hơn so với nhiên liệu truyền thống. Tuy nhiên, nhược điểm nằm ở chỗ hydro chiếm nhiều thể tích và cần được làm lạnh tới âm 253 độ C để duy trì trạng thái lỏng, đặt ra thách thức khổng lồ về công nghệ lưu trữ và an toàn.

Ông Eric Schulz, đồng sáng lập SHZ Advanced Technologies, từng là lãnh đạo cấp cao của Rolls-Royce và Airbus nhấn mạnh rằng thiết kế thân rộng và liền mạch của JetZero sẽ giúp dễ dàng tích hợp các bồn chứa hydro hơn so với cấu trúc ống thân cánh truyền thống.

“

Chúng tôi đã phát triển loại bình chứa hydro mới, không cần tuân thủ hình trụ nén khí thông thường, nhờ vậy có thể tận dụng tối đa không gian bên trong thân máy bay Z4.

Ông Eric Schulz - Đồng sáng lập SHZ Advanced Technologies

Cơ hội tái định hình cuộc chơi

JetZero hiện đang là một trong số ít công ty khởi nghiệp hàng không đặt mục tiêu thách thức thế độc quyền Airbus - Boeing.

Thiết kế cánh liền thân vốn không mới và đã được thử nghiệm từ những năm 1940, điển hình là oanh tạc cơ B-2 của Mỹ hay dự án nghiên cứu X-48 của Boeing và NASA. Nhưng JetZero đặt cược rằng kết hợp thiết kế khí động học tối ưu này với năng lượng hydro có thể giúp giảm một nửa mức tiêu thụ nhiên liệu, đồng thời mở ra lộ trình bay không phát thải vào giữa thế kỷ.

Theo chuyên gia hàng không Richard Aboulafia (AeroDynamic Advisory), JetZero và SHZ đang đi theo một hướng “liều lĩnh nhưng đầy triển vọng”.

“

Nếu Airbus tập trung vào các giải pháp an toàn hơn như pin nhiên liệu hydro trong khung thân truyền thống, thì JetZero lại muốn phá bỏ mọi rào cản, từ hình dáng máy bay đến hệ thống động lực.

Chuyên gia hàng không Richard Aboulafia - Công ty Tư vấn Chiến lược Hàng không AeroDynamic

Sự thận trọng từ Airbus và Boeing

Trong khi JetZero công bố kế hoạch bay thử mẫu Z4 nguyên cỡ vào năm 2027 với sự hậu thuẫn của United Airlines, Airbus hồi tháng 2 đã tuyên bố hoãn kế hoạch sản xuất máy bay khu vực chạy bằng hydro, đồng thời rút lại mục tiêu đưa vào vận hành từ năm 2035, viện dẫn lý do hạ tầng hỗ trợ chưa sẵn sàng.

Còn Boeing thì tỏ ra lạnh nhạt hơn, cho rằng việc ứng dụng hydro thương mại trong hàng không là “chưa khả thi trong tương lai gần”.

Tuy nhiên, áp lực đối với các nhà sản xuất lớn ngày càng tăng khi ngành hàng không quốc tế đặt mục tiêu đạt phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.

Điều này buộc cả Airbus, Boeing lẫn các công ty mới nổi như JetZero phải tìm lời giải khác nhau cho một bài toán chung rằng hàng không có thể cất cánh mà không “đốt cháy” tương lai hành tinh hay không?