Sân bay Hong Kong, Trung Quốc triển khai tour quá cảnh miễn phí nhằm thu hút hành khách trung chuyển, tạo thế cạnh tranh trực tiếp với mô hình “chuẩn vàng” của sân bay Singapore Changi.
Sân bay Quốc tế Hong Kong (HKIA) vừa giới thiệu một chương trình mới là tổ chức tour tham quan miễn phí cho hành khách quá cảnh từ bảy giờ trở lên. Đây là bước đi nhằm tận dụng nguồn khách khổng lồ ước tính khoảng 5,5 triệu người mỗi năm vốn chỉ dừng chân mà không có cơ hội khám phá thành phố.
Theo kế hoạch, mỗi ngày sẽ có hai tour miễn phí, kéo dài khoảng bốn giờ và giới hạn 20 khách. Hành khách có thể chọn tham quan chùa Wong Tai Sin, chợ Sham Shui Po sôi động, dạo bộ bên bờ biển West Kowloon hay khám phá thiên nhiên đảo Lantau. Tất cả chi phí vận chuyển, hướng dẫn viên và tổ chức tour đều do Trip.com tài trợ, đảm bảo không có “mua sắm cưỡng ép” hay chi phí ẩn.
Trong lĩnh vực hàng không quốc tế, Singapore Changi từ lâu được xem là hình mẫu lý tưởng về cách biến sân bay thành điểm đến. Du khách quá cảnh tại Changi không chỉ tận hưởng không gian chờ sang trọng mà còn có cơ hội tham gia các tour thành phố miễn phí chương trình đã vận hành hơn 30 năm và trở thành thương hiệu của Singapore.
Những chuyến tham quan này kết nối trực tiếp với hình ảnh một “thành phố sạch đẹp, hiện đại và xanh mát”, đồng thời biến thời gian chờ thành trải nghiệm khó quên.
Điểm khác biệt lớn nằm ở quy mô và mức độ tích hợp. Changi đã xây dựng cả một “hệ sinh thái điểm dừng quá cảnh” từ Jewel Changi với thác nước trong nhà cao nhất thế giới, rạp chiếu phim miễn phí, vườn hoa, đến các gói nghỉ dưỡng ngắn ngày phối hợp với khách sạn, hãng bay và các điểm du lịch. Mô hình này không chỉ phục vụ nhu cầu giải trí tức thì mà còn thúc đẩy mạnh mẽ hình ảnh Singapore.
Trong khi đó, Hong Kong mới bắt đầu hành trình này. Chương trình tour quá cảnh miễn phí của HKIA tuy khiêm tốn về quy mô nhưng lại cho thấy sự linh hoạt: đưa khách ra khỏi không gian sân bay để trải nghiệm trực tiếp đời sống đô thị Hong Kong. Đây là lợi thế đặc biệt so với Singapore, nơi phần lớn trải nghiệm vẫn nằm trong khuôn viên sân bay. Hong Kong muốn hành khách quá cảnh “chạm” vào thành phố, nhìn thấy văn hóa và nhịp sống thật sự, để rồi quay lại với một hành trình dài hơn trong tương lai.
Trip.com, đơn vị vận hành chương trình, từng triển khai dịch vụ tương tự ở Bắc Kinh và Thượng Hải, thu hút hơn 14.000 khách quá cảnh chỉ trong vòng một năm. Với Hong Kong, tiềm năng được đánh giá còn lớn hơn nhờ lưu lượng quốc tế dồi dào và hình ảnh thành phố sôi động, hiện đại nhưng giàu bản sắc.
Ông Eddy Yip, Giám đốc sản phẩm và tiếp thị của Trip.com, khẳng định: “Tour quá cảnh miễn phí tại Hong Kong mới chỉ là khởi đầu. Chúng tôi đang nghiên cứu bổ sung các trải nghiệm mua sắm, ẩm thực, wellness và nghệ thuật để làm phong phú hành trình.”
Không chỉ Singapore, Incheon (Seoul) và Doha Hamad cũng có những chương trình stopover đầy sức hút, biến sân bay thành trung tâm quảng bá văn hóa và du lịch quốc gia. Trong cuộc cạnh tranh đó, Hong Kong đang tìm cách lấy lại lợi thế từng có là vị trí “ngã tư châu Á” với kết nối toàn cầu rộng khắp, cùng bản sắc văn hóa Đông - Tây giao hòa.
Chuyên gia hàng không nhận định nếu Singapore chú trọng xây dựng trải nghiệm “công viên giải trí trong sân bay”, thì Hong Kong lại muốn biến sân bay thành cánh cổng bước vào thành phố. Hai mô hình khác nhau nhưng đều hướng tới một mục tiêu giữ chân hành khách, biến họ thành du khách thực thụ.
Bà Vivian Cheung Kar-fay, Tổng giám đốc Cơ quan Quản lý Sân bay Hong Kong, khẳng định: “Chúng tôi kỳ vọng khách quá cảnh sau khi trải nghiệm tour sẽ quay trở lại Hong Kong như một điểm đến chính thức, qua đó thúc đẩy sức sống cho ngành du lịch.”
Nếu Changi được ca ngợi vì khả năng “khóa chặt” du khách ngay trong sân bay, thì Hong Kong kỳ vọng sẽ “mở cửa” để du khách bước thẳng vào thành phố. Đây chính là cách HKIA định vị bản thân khác biệt trong cuộc cạnh tranh khu vực.
Trong bức tranh chung của ngành hàng không châu Á, Singapore Changi vẫn là “chuẩn vàng” của du lịch quá cảnh, nhưng sự tham gia của Hong Kong với mô hình tour miễn phí lại mang đến một cách tiếp cận mới là khai thác nét văn hóa bản địa ngay từ những giờ dừng chân ngắn ngủi.
Nếu thành công, sáng kiến này có thể đưa Hong Kong trở lại bản đồ điểm dừng chân hàng đầu khu vực, sánh vai cùng Changi, Incheon hay Doha. Và hơn hết, nó biến trải nghiệm quá cảnh vốn thường bị coi là lãng phí, thành một phần đáng nhớ trong hành trình khám phá châu Á.
Trong khi Hong Kong hay Singapore đã khai thác mạnh mẽ mô hình du lịch quá cảnh để tăng sức hút, Việt Nam với lợi thế địa lý nằm giữa các tuyến bay Đông - Tây, Bắc - Nam cũng có tiềm năng lớn để phát triển dịch vụ tương tự. Các sân bay quốc tế như Nội Bài (Hà Nội), Tân Sơn Nhất (TP.HCM) hay đặc biệt là Cam Ranh, Đà Nẵng vốn nằm gần nhiều điểm đến nổi tiếng có thể thiết kế các tour trải nghiệm 4 - 6 giờ dành cho khách quá cảnh.
Hiện các sân bay Việt Nam hiện mới tập trung vào dịch vụ hàng không cơ bản, chưa thực sự khai thác mảng “du lịch quá cảnh” như một sản phẩm độc lập. Điều này cho thấy dư địa rất lớn nếu ngành du lịch và hàng không Việt Nam bắt tay phối hợp.
Các chương trình điểm dừng quá cảnh không chỉ giúp kéo dài chi tiêu của khách quốc tế, mà còn là cửa ngõ quảng bá văn hóa. Với Việt Nam, đây có thể là cơ hội giới thiệu hình ảnh phố cổ Hà Nội, phố đi bộ Hồ Gươm, ẩm thực Sài Gòn hay những bãi biển miền Trung ngay trong vài giờ ngắn ngủi. Mô hình này sẽ góp phần khẳng định vị thế của Việt Nam không chỉ là điểm đến du lịch, mà còn là trung tâm trung chuyển hấp dẫn trong khu vực.