Gửi bình luận
Boeing thoát truy tố hình sự trong hai vụ rơi 737 MAX sau khi nộp hơn 1,1 tỷ USD tiền phạt và bồi thường, nhưng vẫn đối mặt với thách thức pháp lý.
Sau gần sáu năm theo đuổi vụ kiện, Bộ Tư pháp Mỹ đã chính thức chấp thuận thỏa thuận không truy tố đối với Tập đoàn Boeing, liên quan đến hai vụ rơi máy bay 737 MAX 8 tại Indonesia (2018) và Ethiopia (2019), khiến 346 người thiệt mạng.
Đây là hai thảm kịch nghiêm trọng làm rung chuyển ngành hàng không toàn cầu, khiến Boeing phải tạm dừng toàn bộ chuyến bay 737 MAX trên nhiều thị trường quốc tế gần hai năm, ảnh hưởng trực tiếp đến uy tín, doanh thu và niềm tin của hành khách.
Theo chuyên gia hàng không David Calhoun, CEO Boeing, việc đạt được thỏa thuận không truy tố là “một bước quan trọng để tập trung vào cải thiện văn hóa an toàn và tái thiết niềm tin với hành khách, các nhà đầu tư cũng như các cơ quan quản lý.”
Phán quyết của Tòa án Liên bang Mỹ yêu cầu Boeing nộp hơn 1,1 tỷ USD để được miễn truy tố hình sự về tội danh “âm mưu lừa dối Chính phủ Mỹ” trong quá trình xin cấp chứng nhận an toàn bay cho 737 MAX. Khoản tiền này chia thành ba phần là 244 triệu USD tiền phạt hành chính, 445 triệu USD bồi thường cho gia đình các nạn nhân, 455 triệu USD đầu tư cho các chương trình tăng cường an toàn, chất lượng và tuân thủ nội bộ.
Chuyên gia pháp lý hàng không Laura King nhận định: “Mức tiền phạt này vừa có tính chất bồi thường, vừa là công cụ ràng buộc Boeing phải cải thiện hệ thống an toàn nội bộ, đồng thời nhấn mạnh trách nhiệm đạo đức của hãng với hành khách.”
Đại diện Bộ Tư pháp Mỹ cho biết, thỏa thuận này giúp giải quyết dứt điểm quyền lợi cho các nạn nhân, đồng thời buộc Boeing phải hành động ngay thay vì kéo dài tranh chấp pháp lý. Đây là một mô hình giải quyết đặc biệt trong ngành hàng không, nơi yếu tố nhân đạo và an toàn bay được đặt lên hàng đầu.
Về phía Boeing, tập đoàn cam kết tuân thủ đầy đủ các nghĩa vụ theo thỏa thuận, củng cố hệ thống an toàn bay, quy trình kiểm soát chất lượng và văn hóa tuân thủ trong toàn công ty. Việc tránh bị truy tố hình sự cũng giúp Boeing giữ quyền tham gia các hợp đồng quốc phòng, hàng không và vũ trụ với Chính phủ Mỹ, vốn là nguồn doanh thu chiến lược và nền tảng quan trọng để duy trì vị thế trong ngành.
Tuy nhiên, Boeing vẫn đối mặt với hàng loạt thách thức pháp lý và uy tín lâu dài. Nhiều vụ kiện dân sự từ gia đình các nạn nhân vẫn đang được xét xử tại các tòa án liên bang, và dư luận tiếp tục theo dõi từng bước đi của hãng. Nhiều chuyên gia cho rằng, mức phạt hiện tại dù lớn về số tiền nhưng chưa đủ sức răn đe về mặt đạo đức, khi Boeing từng để xảy ra lỗi hệ thống nghiêm trọng gây hậu quả thảm khốc.
Bên cạnh đó, Cục Hàng không Liên bang Mỹ (FAA) hồi tháng 9/2025 đề xuất phạt Boeing 3,1 triệu USD vì vi phạm an toàn liên quan tới Alaska Airlines 737 MAX 9 và cáo buộc hãng “can thiệp vào tính độc lập của nhân viên giám sát an toàn”. Chuyên gia hàng không James Reynolds nhận định: “Điều này cho thấy, Boeing vẫn còn nhiều việc phải làm để khôi phục văn hóa tuân thủ, đảm bảo an toàn nội bộ và minh bạch với các cơ quan quản lý.”
Dù thoát khỏi truy tố hình sự, Boeing vẫn trong giai đoạn khủng hoảng niềm tin sâu sắc. Các sự cố kỹ thuật, sai sót trong quy trình sản xuất và áp lực phục hồi hình ảnh tiếp tục bủa vây tập đoàn, tạo ra rào cản nghiêm trọng trong việc tái khẳng định uy tín toàn cầu.
Theo chuyên gia phân tích hàng không Claire Mitchell thì: “Để lấy lại niềm tin và vị thế dẫn đầu, Boeing cần thực hiện cải tổ toàn diện, không chỉ về kỹ thuật mà còn về văn hóa an toàn, trách nhiệm đạo đức và minh bạch với hành khách, nhà đầu tư và cơ quan quản lý. Đây là quá trình dài hạn, đòi hỏi cam kết thực sự từ lãnh đạo tới từng bộ phận của công ty.”
Vụ việc 737 MAX là bài học đắt giá không chỉ với Boeing mà còn với toàn ngành hàng không, nhấn mạnh rằng an toàn và niềm tin hành khách không thể đánh đổi bằng tốc độ sản xuất hay lợi nhuận. Đây cũng là cơ hội để Boeing chứng minh khả năng chuyển hóa khủng hoảng thành cơ hội cải tổ, tạo ra một chuẩn mực mới về văn hóa an toàn trong hàng không thế giới.
Với Boeing, đây là thời điểm quyết định để chứng minh rằng trách nhiệm và an toàn là ưu tiên hàng đầu, không chỉ với hành khách mà còn với toàn bộ ngành hàng không toàn cầu.
Chuyên gia hàng không David Calhoun - CEO Boeing
